Research code: IR.IAU.SHIRAZ.REC.1403.138
Ethics code: IR.IAU.SHIRAZ.REC.1403.138
Clinical trials code: IR.IAU.SHIRAZ.REC.1403.138
1- دانشجوی دکتری مشاوره، گروه مشاوره، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.، دانشجوی دکتری مشاوره، گروه مشاوره، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
2- دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و تربیتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.، دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و تربیتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران. ، fallahyazd@iau.ac.ir
3- دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.، دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
4- استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.، استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
چکیده: (121 مشاهده)
زمینه و هدف: در دهههای اخیر، توجه به مؤلفههای فرهنگی و بومی در نظامهای درمانی و مشاورهای افزایش یافته است. در این میان، عرفان اسلامی به عنوان یکی از غنیترین منابع معنوی در فرهنگ ایرانی-اسلامی، قابلیتهای بالقوهای برای ارتقای سلامت روان دارد. از اینرو هدف از پژوهش حاضر طراحی بسته آموزشیدرمانی با ادبیات ویژه روانشناسان و مشاوران مبتنی بر عرفاناسلامی است.
روش کار: در این پژوهش از تحلیل محتوای کیفی با نظام مقولهبندی استقرایی شامل ساماندهی متون و اسناد، کدگذاری دادهها، اختصاص عنوان به کدها، گروهبندی کدها، مرتبط ساختن کدها به مفاهیم مرتبط به هم و استخراج مقولههای اصلی صورت پذیرفت. مفاهیم و مقولههای استخراج شده از متون مورد تایید متخصصان برای پاسخگویی به سوالات تحقیق و مطابقت روانشناسی آنها همراه با الگوی مفهومی طراحی شده و بسته آموزشیدرمانی تدوین شده است.
یافتهها: مضامین عرفان اسلامی در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری دستهبندی شدند. مضامین شناختی در 7 مقوله اصلی شامل خودشناسی، خداشناسی، مرگ اندیشی، مراقبه، یقین، محاسبه و توبه، توکل، و حضور دسته بندی شدند. مضامین عاطفی در 7 مقوله اصلی شامل شوق، خلوص، ذکر، عشق، زهد، رضا، و فنا دسته بندی شدند. مضامین رفتاری در 8 مقوله اصلی شامل مربی، توبه، عبودیت، حسن خلق، ریاضت، همت و استقامت، ادب و صبر دستهبندی شدند. مدل سلوک الی الله براساس ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری طراحی شده است و موانع رشد و خودشکوفایی مورد بررسی قرار گرفته است. بسته آموزشیدرمانی عرفان اسلامی با ادبیات ویژه روانشناسان و مشاوران در 14 جلسه تنظیم شده است.
نتیجهگیری: نتایج این پژوهش نشان داد که طراحی بسته آموزشی درمانی مبتنی بر عرفان اسلامی میتواند بهعنوان رویکردی بومی، مؤثر و مکمل در فرآیند درمان مراجعان مورد استفاده روانشناسان و مشاوران قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی بالینی