مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: استروییدهای مادری، اثرات گوناگونی بر روی تکامل مغز دارند. تاموکسیفن، به عنوان آنتاگونیست استروژن در مغز باعث مرگ سلولی در سلولهای هیپوکامپ در حال تکامل موش صحرایی می‌گردد. استروژن تاثیر مهمی بر روند اعمال شناخت، یادگیری، پیری، آنژیوژنزیس، نوروژنزیس و حفاظتی نورون‌ها دارد. در این مطالعه، اثر تاموکسیفن به عنوان آنتاگونیست استروژن بر فرا ساختمان و مورفولوژی هیپوکامپ در حال تکامل موش صحرایی بررسی شد. روش بررسی: در این بررسی که از نوع تجربی بوده است، 12 دسته موش صحرایی، در 3 گروه کنترل، تجربی و sham مورد مطالعه قرار گرفتند که در هر گروه، 4 رده سنی، شامل جنین فول ترم(E22)، نوزاد یک روزه(P1)، یک هفته‌(P7) و سه هفته(P21) مورد آزمایش قرار گرفت. تزریق تاموکسیفن در حلال پروپیلن گلیکول، 2 روز قبل از زایمان، روزی 2 بار انجام گرفت و پس از طی پروسه‌های لازم، نواحی مختلف Subiculum، D.G، CA3 و CA1 هیپوکامپ، به وسیله میکروسکوپ نوری و الکترونی مطالعه گردید. جهت آنالیز داده‌ها از آزمون آماری ANOVA و T-Test استفاده گردید که 05/0Pvalue< اختلاف آماری معنی‌داری را نشان می‌دهد. یافته‌ها: نتایج مشخص می‌سازد که تراکم سلولی در نواحی CA1 و سابیکولوم هیپوکامپ، کاهش می‌یابد و الکترومیکروگراف‌ها، پیکنوزه شدن هسته، متراکم شدن و حاشیه‌ای شدن کروماتین‌ها، پارگی غشا هسته، متورم شدن میتوکندری‌ها و تغییر ساختار کریستا در میتوکندری را، عمدتاً در نواحی CA1 و سابیکولوم نشان می‌دهند. بیش‌ترین میزان تغییرات در مراحل اولیه تکامل یعنی جنین فول ترم و نوزاد یک روزه مشاهده می‌گردد. نتیجه‌گیری: با توجه به اثر استروژن روی نوروژنزیس، تزریق تاموکسیفن باعث تغییراتی در رشد سلولهای پیرامیدال هیپوکامپ می‌گردد. زمان پایداری تاثیر تاموکسیفن، نقش موثری در این مطالعه داشته است که با توجه به رشد حداکثر این سلولها در روزهای آخر جنینی و روز اول تولد، بیش‌ترین تغییرات در این روزها حاصل می‌گردد.