مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: بعضی انواع سردردها منشأ سینوس و بینی دارند که ممکن است در غیاب التهاب و عفونت باعث درد شوند. نقاط تماس اجزا دیواره خارجی حفره بینی با سپتوم از طریق سیستم تری‌ژمینوواسکولار می‌تواند عامل شروع و محرک درد باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی اثربخشی جراحی آندوسکوپیک بینی و سینوس در رفع سردردهای ناشی از نقاط تماس داخل بینی با توجه ویژه به روشهای تشخیصی و انتخاب بیمار می‌باشد. روش بررسی: این مطالعه آینده‌نگر، غیرتصادفی و نیمه تجربی بر روی 36 بیمار با سردرد مزمن و مقاوم به درمان انجام شد. بیماران تحت بررسی و معاینه(رینوسکوپی و/ یا آندوسکوپی)، سی‌تی‌اسکن سینوس و آزمون بی‌حسی موضعی قرار گرفتند. براساس روش تشخیصی موارد به 4 گروه تقسیم شدند. شدت سردرد قبل و بعد از عمل، با پیگیری میانگین 18 ماهه با روش (VAS)Visual analogue scale (نمره 10-0) ثبت شد، و به روش ANOVA آنالیز گردید. یافته‌ها: موفقیت درمانی کلی 83%، بهبودی کامل 11% و کاهش بارز علائم در 72% موارد دیده شد. بهترین جواب به درمان در گروهی دیده شد که همه روش‌های تشخیصی به کار رفته در آنها مثبت بود. در عین حال، نتایج در همه گروه‌ها با گروهی که فقط معاینه مثبت داشتند، تفاوت آماری نشان داد. 39% بیماران تشخیص قبلی میگرن داشتند، که در 78% جواب به درمان دیده شد. نتیجه‌گیری: در صورت عدم جواب به درمان طبی، جراحی در مواردی که شواهد مبنی بر وجود نقطه تماس بیشتر باشد، موفق و قابل توصیه است. این امر حتی در افراد با تشخیص میگرن نیز می‌تواند صحیح باشد.