مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: رد نشدن جنین نیمه آلوژن به ‌وسیله سیستم ایمنی مادر، موضوعی است که مدت نیم قرن، مورد توجه محققین بوده است و در مورد چگونگی این پدیده، پیشنهادات متعددی ارائه گردیده است. تئوری غلبه پاسخ ایمنی Th2(T helper 2) در سطح تماس مادر- جنین طی حاملگی موفق، جزء فرضیه‌هائی است که از جوانب مختلف مورد تأیید قرار گرفته است، ولی در مورد اثرات سیستمیک حاملگی بر سیستم ایمنی، نظریه‌های ضد و نقیض زیادی وجود دارند. سلولهای دندریتیک، به ‌عنوان تواناترین فعال کننده لنفوسیت‌های T دست نخورده، قابلیت القاء پاسخ ایمنی و همچنین القاء تحمل ایمنی را به صورت همزمان دارا می‌باشند. این سلولها همچنین می‌توانند باعث جهت‌گیری سلولهای Th به سمت Th1 یا Th2 شوند. بنابراین به نظر می‌رسد که سلولهای دندریتیک به عنوان یکی از عوامل مؤثر، در تنظیم پاسخ ایمنی طی حاملگی نقش مهمی را بعهده داشته ‌باشند. این مطالعه با هدف بررسی اثر سرم موش حامله بر توانایی سلولهای دندریتیک در تحریک پاسخ اختصاصی به آنتی‌ژن در لنفوسیت‌های T و همچنین القاء پروفایل سیتوکینی در آنها انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، سرم موشهای حامله آلوژنیک(Balb/cC57BL/6) بین روزهای 11-9 (اواسط) حاملگی جمع‌آوری شد. سلولهای دندریتیک، طی روشی سه مرحله‌ای شامل هضم آنزیمی بافت طحال با کلاژناز، جداسازی سلولهای کم چگال به کمک محیط گرادیان غلظت نایکودنز و سرانجام چسبندگی به پلاستیک، از طحال موشهای Balb/c جدا شدند. میزان خلوص سلولهای دندریتیک جدا شده، با کمک آنتی‌بادی ضد شاخص CD11c و روش فلوسیتومتری تعیین گردید. سلولهای دندریتیک با Conalbumin ، به‌عنوان آنتی‌ژن خارجی، طی کشت شبانه بارگذاری شدند. به تعدادی از کشت‌ها، سرم موش حامله با غلظت نهایی 5/2% اضافه گردید. دو گروه دیگر از سلولهای دندریتیک طی بارگذاری با آنتی‌ژن، به ترتیب با سرم موشهای ماده غیرحامله و FBS(Fetal bovine serum)، مجاور شدند. سلولهای دندریتیک بارگذاری شده، به کف دست موشها تزریق گردیدنــد. گره‌هــای لنفاوی براکیــال(ناحیه‌ای) موشهــای ایمن شده، برداشته شد و سلولهای آن در حضور Conalbumin کشت داده شدند. میزان تکثیر لنفوسیت‌ها پس از 5 روز با استفاده از تایمیدیــن رادیواکتیـو اندازه‌گیری شد. تولید IFN-(Interferon-γ) و IL-10(Interleukin-10) به ‌وسیله سلولهای T تحریک شده، با استفاده از تکنیک Sandwich ELISA (Sandwich Enzyme-Linked Immunoadsorbent assay)، در سوپ رویی حاصل از کشت لنفوسیت‌های T، تعیین گردید. نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون غیر پارامتری Mann-whitney مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج بدست آمده نشان دادند که سلولهای دندریتیک بارگذاری شده با آنتی‌ژن، در مجاورت سرم غیرحامله، باعث القاء پاسخ تکثیری قوی در سلولهای T شدند و همچنین تولید مقادیر زیادی از IFN- و IL-10 را درآنها القاء نمودند، ولی مجاورسازی سلولهای دندریتیک با سرم موش حامله، توانایی آنها را در القاء پاسخ تکثیری اختصاصی آنتی‌ژن در لنفوسیت‌های T ، به میزان قابل ملاحظه‌ای مهار نمود. همچنین میزان تولید IFN- و IL-10 به‌وسیله سلولهای غدد لنفاوی گروه مجاور شده با سرم حامله، به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرد. نتیجه‌گیری: نتایج بدست آمده نشان می‌دهند که سرم موش حامله بر توانایی سلولهای دندریتیک در القاء پاسخ تکثیری اختصاصی به آنتی‌ژن و همچنین ترشح سیتوکین به‌وسیله سلولهای T، اثر مهاری دارد. اثرات مهاری را می‌توان به تاثیر فاکتورهایی از قبیل HLA-G(Human leucocyte antigen-G)، IL-10، PGE2(Prostaglandin E2)، پروژسترون و تعدادی از عوامل دیگر که به‌طور عمده در سطح تماس مادر ـ جنین ترشح می‌شوند ولی به علت بروز پدیده سرریز، در سرم حامله نیز موجود می‌باشند، نسبت داد، ولی تعیین دقیق مکانیسم‌های دخیل در این پدیده نیاز به بررسی‌های بیش‌تری دارد.