Research code: 1
Ethics code: 1
Clinical trials code: 1
Tohidi Manesh Z, Farrokhi N, Asadzadeh H, Sharifi daramadii P. Developing and Validating an Educational Program Based on Applied Behavior Analysis and Evaluating Its Effectiveness on and Linguistics Indexes of Autistic Children with High Performance. RJMS 2023; 30 (7) :1-17
URL:
http://rjms.iums.ac.ir/article-1-6755-fa.html
توحیدی منش زهرا، فرخی نورعلی، اسدزاده حسن، شریفی درآمدی پرویز. تدوین و اعتباریابی برنامه آموزشی مبتنی بر تحلیل رفتار کاربردی و ارزیابی اثربخشی آن بر شاخصهای زبانی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا. مجله علوم پزشکی رازی. 1402; 30 (7) :1-17
URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-6755-fa.html
استاد، گروه سنجش و اندازهگیری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ، farrokhinoorali@yahoo.com
چکیده: (844 مشاهده)
زمینه و هدف: درخودماندگی یا اوتیسم، نوعی اختلال رشدی است که با نقص در ارتباطات و تعاملات اجتماعی مشخص میشود. هدف از انجام این پژوهش تدوین و اعتباریابی برنامه آموزشی مبتنی بر تحلیل رفتار کاربردی و ارزیابی اثربخشی آن بر شاخصهای زبانی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا است.
روش کار: این پژوهش به صورت نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل انجام پذیرفت. 24 دانشآموز پسر دچار اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا از بین دانشآموزان استثنایی مدرسه ابتدایی پسرانه ضیافت در محدوده شهریار که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند و از ابتدای مهر تا آخر اردبیهشت ماه طی 60 جلسه در معرض آموزش تحلیل رفتارکاربردی قرار گرفتند. برای جمع آوری دادهها از پرسشنامه درجه بندی اوتیسم گیلیام (1995) استفاده شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS16 و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفتند. در تحلیل توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در تحلیل استنباطی از آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره (آنکووا) استفاده شد.
یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که الف) برنامه طراحی شده براساس تحلیل رفتار کاربردی از اعتبار مطلوبی برخوردار است به طوری که برای تعیین حداقل ارزش نسبی روایی محتوای برنامه با توجه به تعداد ناظران (10 نفر) و براساس محاسبه جدول لاوشه بالاتر از 80/0 انتخاب شد و شاخص روایی محتوا بالاتر از 7/0 به دست آمد؛ ب) همچنین بعد از مداخله بین گروه آزمایش و کنترل در شاخصهای زبانی در سطح معناداری 001/0 تفاوت معناداری مشاهده شد.
نتیجه گیری: با توجه به یافتهها میتوان نتیجه گرفت که مداخله تحلیل رفتار کاربردی بر کاهش علائم اوتیسم و بهبود شاخصهای زبانی مؤثر است. نتایج این مطالعه بیانگرآن است که با توجه به افزایش شیوع اوتیسم در دهه گذشته، توجه بیشتر، کاربرد مداخلات رفتاری و برنامههای پیشگیرانه ضروری است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی بالینی