مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: سینوزیت قارچی مهاجم یک بیماری(عفونت فرصت‌طلب) است که توسط قارچ‌های مختلفی از قبیل آسپرژیلوس و موکوراسه ایجاد می‌شود، ولی موکوراسه شایع‌تر از آسپیرژیلوس می‌باشد. موکورمایکوزیس یک عفونت فرصت طلب و حاد قارچی بوده که عموماً در بیمارانی با بیماری زمینه‌ای دیده می‌شود. دارای اشکال مختلف کلینیکی از جمله درگیری رینوسربرال و درگیری دستگاه عصبی مرکزی (CNS) و بسیار تهاجمی با مرگ و میر بالا است. از آن جا که در مورد درمان بیماران فوق، روش مشخصی وجود ندارد و با توجه به تعداد نسبتاً زیاد این بیماران، هدف از این مطالعه ارایه پروتکل درمانی بود. روش بررسی: در این مطالعه گذشته‌نگر توصیفی (Case series)، گروه مورد مطالعه شامل بیمارانی بود که به این مرکز ارجاع داده شد و یا خود مستقیماً مراجعه نموده بودند. بیماران سریعاً نمونه‌گیری شده و بعد از تائید پاتولوژی، پروتکل مناسب تحت بررسی انتخاب می‌شد. یافته‌ها: شایع‌ترین درگیری، درگیری بینی و فضای اربیت(4/52%) و سپس به ترتیب درگیری بینی و فضای اربیت به همراه مغز(1/38%) و درگیری بینی به تنهایی(5/9%) می‌باشند. از 21 بیمار، 14 نفر مرد(7/66%) و 7 نفر زن(3/33%) بودند. 19 بیمار، بیماری زمینه‌ای داشتند. دیابت به تنهایی در 10 بیمار، دیابت و نارسایی کلیه در 4 بیمار، ALL در 2 بیمار، مراحل انتهایی نارسایی کلیه در 1 بیمار، لوپوس در 1 بیمار و CLL نیز در 1 بیمار مشاهده شد. 12 بیمار(1/57%) زنده مانده‌ و 9 بیمار(9/42%) فوت نموده‌ بودند. از بین این بیماران 2 بیمار که تنها درگیری بینی داشتند هر دو زنده ماندند، از 11 بیماری که درگیری بینی و سینوس داشتند تنها یک بیمار فوت نمود و تمام بیمارانی که درگیری بینی و سینوس به همراه درگیری مغز داشتند فوت نموده بودند. نتیجه‌گیری: درمان شامل تشخیص زودرس، درمان بیماری زمینه‌ای و دبریدمان مناسب و درمان دارویی می‌باشد. جراحی در بررسی ما براساس وسعت درگیری بوده و به 3 گروه تقسیم می‌شود: الف: در بیمارانی که بیماری محدود به بینی و سینوس است. تنها دبریدمان بینی و سینوس انجام می‌گیرد. ب: در بیمارانی که بیماری اربیت را نیز درگیر کرده است، تخلیه اربیت نیز به مراحل جراحی اضافه می‌شود. ج: وقتی درگیری مغزی به موارد بالا اضافه می‌گردد، پروگنوز ضعیف بوده و اقدامات درمانی و جراحی در بقای بیمار تاثیر ندارد.