مجله علوم پزشکی رازی

    اکسید نیتریک به عنوان یک رادیکال آز اد در تنظیم فرایندهای تکاملی، نقش مهمی به عهده دارد. این ماده که توسط آنزیم اکسید نیتریک سینتاز( Nitric Oxide Synthase=NOS ) تولید می‌شود ممکن است نقش نوروترانس‌میتر، نورومدولاتور و یا ملوکول پیامبر ثانویه را در سیستم عصبی مرکزی به عهده داشته باشد. با توجه به این که میزان تولید اکسید نیتریک( Nitric Oxide=NO ) در سنین مختلف جنین و حتی بعد از تولد، متفاوت است در مطالعه حاضر بیان آنزیم اکسید نیتریک سینتاز( NOS ) در طی تکامل در وزیکول اپتیک از روز 4 E تا 18 E با روش‌های هیستوشیمیایی بررسی شده است. بعد از انجماد توسط کراپواستات از نمونه‌ها برش گرفته شد و توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. بیان nNOS ابتدا در روز 14 جنینی(14 E ) در سلول‌های کاجال-رتزیوس( Cajal-Retzius ) که در ناحیه مارژینال وزیکول اپتیک قرار دارد، دیده شد. نیکوتین امید ادنین دی نوکلئوتید فسفات دیافوراز( NADPH-d ) در این لایه در 14 E یافت شد و به تدریج افزایش یافت و از 20 E شروع به کاهش نمود. در 16 E در وزیکول اپتیک 4 لایه مشاهده شد که واکنش NADPH-d را نشان می‌دادند. در 18 E واکنش NADPH-d در بزرگ‌نمایی کم در لایه پنجم، کاملاً مشخص بود. در مراحل بعدی قابل توجه‌ترین نکته، کاهش واکنش هیستوشیمیایی در ناحیه مارژینال بود که لایه چهارم واکنش کم‌تری را نسبت به بقیه صفحه کورتیکال نشان می‌داد. این مشاهدات نشان داد که NO در دوران جنینی سنتز می‌شود و میزان سلول‌های واکنش دهنده با NOS در زمان جنینی متفاوت می‌باشد. هدف از این پژوهش، روشن ساختن اهمیت نقش NO و میزان آن، در سنین متفاوت، بود که یافته‌ها نقش مهم NO را در تشخیص زمان تکامل وزیکول اپتیک، بررسی وضعیت تکامل و شناخت ناهنجاری‌های احتمالی در روند تکامل بیان نموده‌اند.