BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-4191-fa.html
زمینه و هدف: بیش از 80 درصد از جمعیت جهان برای زندگی سالم به داروها و فرآورده های گیاهی وابسته هستند و همچنین، حدود 80 درصد از تمام مواد دارویی مستقیم یا غیر مستقیم از منابع گیاهی مشتق شده‌اند. به همین جهت، امروزه مقبولیت عمومی برای استفاده از گیاهان دارویی در تحقیقات علوم پزشکی افزایش یافته است. استفاده بهعنوان ماده خام برای تهیه ترکیبات نیمه سنتتیک یا بهعنوان مدل برای ساخت ترکیبات سنتتیک جدید یا منبع کشف ترکیبات جدید و نیز استفاده مستقیم در درمان بیماریها، چهار مزیت گیاهان در طب جدید بهشمار میروند.
عصاره‌های گیاهی به مانند یک ترکیب ساده و خالص عمل نمی‌کنند چون عوامل بسیاری، دراثر بخشی بیولوژیکی و تکرار پذیر بودن نتایج آن‌ها دخالت دارند. بدیهی است که عصاره‌های گیاهی استاندارد شده و حاوی ترکیبات مشخص و با کیفیت ثابت، برای دستیابی به اثرات بالینی ثابت و قابل اعتماد مورد نیاز هستند. استفاده از فن‌آوری برای تبدیل ترکیبات گیاهی به دارو، با ادغام مناسب تکنیک‌های علمی مدرن و دانش سنتی برای استاندارد سازی و کنترل کیفیت عصاره‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
روش کار: کنترل کیفیت و استاندارد سازی عصاره‌های گیاهی شامل چند مرحله بوده که به ویژه منبع و کیفیت مواد اولیه نقش مهمی در تضمین کیفیت و ثبات اثر آن‌ها دارد. استانداردسازی یک فرآیند ارزیابی کیفیت و خلوص گیاهان دارویی و عصاره‌های آن‌ها است که از طریق سنجش پارامترهای مختلفی مانند شاخص‌های مورفولوژیکی، میکروسکوپی، فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی حاصل می‌شود.
نتیجه‌گیری: امروزه بسیاری از تحقیقات روی عصاره‌های گیاهان دارویی، بدون استانداردسازی آن‌ها بر اساس فارماکوپه‌ها و روش‌های علمی انجام می‌شود. در این مقاله، تلاش شده است تا ضرورت استانداردسازی عصاره گیاهان دارویی در تحقیقات و نحوه انجام آن ارائه شود.
