مجله علوم پزشکی رازی

  زمینه و هدف : حوادث ناشی از کار سالانه هزاران کارگر را در سراسر دنیا و به ویژه کشورهای در حال توسعه درگیر می‌سازد که نتیجه آن از کارافتادگی نیروی کار در نهایت تحمیل هزینه های سنگین به صنعت آن کشور است. تحقیقات اخیر نشان داده اند که گذار به داخل و خارج از برنامه DST (استفاده بهتر از روشنایی روز و صرفه جویی در مصرف انرژی) باعث برهم خوردن تعادل در ریتم شبانه روزی شده و ممکن است منجر به اختلال در خواب گردد. محرومیت از خواب ممکن است نتایجی منفی بر انگیزش، دقت و هوشیاری داشته و احتمال می‌رود گذار به داخل و خارج از DST موجب افزایش در تعداد حوادث گردد. لذا هدف از این مطالعه با توجه به اینکه ایران جزء کشورهایی است که برنامه DST در آن اجرا می شود و تا کنون مطالعه ای در این خصوص انجام نشده است، تصمیم به این مطالعه گرفته شد.

  روش کار : این مطالعه، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی می باشد. در این مطالعه با استفاده از بانک اطلاعاتی سازمان توسعه و نوسازی صنایع و معادن ایران کلیه حوادث شغلی در طی 9 سال از سال 1382 تا 1390 در ماه های قبل و بعد از تغییر ساعت رسمی کشور با استفاده از ارتباط عوامل کیفی با احتمال بازگشت به کار توسط آزمون کای دو و فاکتورهای کمی توسط آزمون تی تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ارتباط عوامل مخدوش کننده با استفاده از آزمون رگرسیون لوجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. 

  یافته‌ها : نتایج نشان داد که تعداد حوادث در ماه قبل و بعد از اجرای تغییر ساعت افزایش معنادار و قابل ملاحظه ای ندارد. همچنین بیشترین حوادث در ماه های قبل و بعد از DST مربوط به افراد با سنین 39-30 سال می باشد. بیشترین حوادث در کارگران با سابقه کمتر از 5 سال می باشد و بیشترین موضع آسیب در ماه های قبل و بعد از DST مربوط به اندام تحتانی و فوقانی می باشد.

  نتیجه‌گیری : به نظر می رسد که محرومیت از خواب پس از گذار DST ، چندان بر میزان حوادث شغلی در کارگران سازمان توسعه و نوسازی صنایع و معادن ایران تاثیرگذار نبوده است.