مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: رادیکال های آزاد می­تواند منجر به بروز بیماری های مختلف گردند. امروزه تحقیقات زیادی برای شناسایی منابع طبیعی ضد اکسیدان انجام می شود. اسفنج های دریایی به عنوان یک منبع مهم دارویی آینده می باشد. در تحقیق حاضر به بررسی خواص ضد اکسیدانی عصاره های 4 نوع اسفنج دریایی سواحل چابهار پرداخته شده است.

روش کار: پس از جمع آوری و شناسایی گونه­های اسفنج، جهت استخراج ترکیبات زیست فعال از دو حلال آب مقطر و متانول 96% استفاده گردید. پس از سنجش محتوای کلی فنل، فعالیت حذف رادیکال آزاد، کلاته کردن یون آهن (II) و قدرت کاهندگی عصاره ها سنجش و با استانداردهای هر روش مقایسه شد. جهت آنالیز آماری از آزمون تی تست غیر جفتی برای مقایسه عصاره های آبی و الکلی استفاده شد. از نرم افزار SPSS ورژن 21 برای این منظور استفاده گردید.

یافته ها: عصاره آبی اسفنج های Dysideidae، Halichondriidae  و callyspongia نسبت به عصاره الکلی فعالیت حذف رادیکال آزاد بیشتری نشان دادند (0001/0 >p). در اسفنج Clionaidae حذف رادیکال آزاد عصاره الکلی بیشتر بود (0001/0 >p). در تمامی اسفنج ها بجز عصاره الکلی Clionaidae میزان فعالیت کلاته کنندگی زیاد بود (0001/0 >p) و فعالیت عصاره اسفنج های Dysideidae و callyspongia با اتیلن دی آمین تترا آمینو استیک اسید به عنوان استاندارد برابری می­کرد. قدرت کاهشی در تمامی عصاره ها قابل قبول بود و عصاره آبی بهتر از عصاره الکلی بود. بیشترین محتوای فنل مربوط به اسفنج Dysideidae و کمترین میزان مربوط به اسفنج Clionaidae بود.

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عصاره اسفنج های مورد مطالعه فعالیت آنتی اکسیدانی خوبی بویژه در فعالیت کلاته کنندگی یون های فلزی نشان می دهند و با مطالعات تکمیلی کلینیکی می توان به ساخت داروهای ضد اکسیدان از این عصاره ها مبادرت ورزید.