مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: امروزه از اپیوئیدها برای کنترل و تسکین دردهای حاد و مزمن استفاده می­شود. اما بروز دو پدیده تحمل و وابستگی از مهم‌ترین معضلات مصرف این مواد می­باشد. به همین دلیل در این تحقیق به بررسی اثر ترکیبی متادون و هالوپریدول بر اکتساب و بیان تحمل و وابستگی به مورفین در موش­های سوری نر پرداخته شده است.

روش کار: در این پژوهش که یک مطالعه تجربی است 98 سر موش سوری نر از نژاد NMRI انتخاب و در 2 گروه اکتساب و بیان قرار گرفتند. هر گروه به 7 زیر گروه شامل: کنترل، سالین (sham)، متادون، هالوپریدول، متادون + هالوپریدول، نسبت 2 به 1 متادون+هالوپریدول و نسبت 1 به 2 متادون + هالوپریدول تقسیم شد. همه موش­ها با دریافت دوزهای افزایشی مورفین به مدت 7 روز معتاد شدند. تمامی داروها در گروه اکتساب 30 دقیقه قبل از تزریق مورفین در مدت 7 روز و در گروه بیان 60 دقیقه قبل از تزریق مورفین در روز هشتم (روز تست) تزریق می­شدند. برای بررسی تحمل در روز تست، 30 دقیقه قبل و بعد از تزریق مورفین آزمون درد با آب داغ انجام می­شد. جهت بررسی وابستگی با تزریق نالوکسان، موش­ها به­ مدت 30 دقیقه مشاهده رفتاری می‌شدند. سپس داده­ها با استفاده از روش آنالیز واریانس یک طرفه به کمک نرم افزار sigma stat تحلیل شدند.

یافته‌ها: تزریق مزمن مورفین موجب القای تحمل و وابستگی در موش­ها گردید. درصد حداکثر اثر ممکن (Maximal Possible Effect- MPE) به عنوان شاخص تحمل در 2 گروه اکتساب و بیان در ترکیب دارویی متادون 1 + هالوپریدول 2 نسبت به مورفین افزایش معنی داری پیدا کرد. همچنین در بررسی وابستگی، کاهش بارز رفتارهای سندرم ترک در گروه­های درمان ترکیبی مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق نشان می­دهد که احتمالاً ترکیب دارویی متادون و هالوپریدول، خصوصا با نسبت 1 به 2 در کاهش تحمل و وابستگی به مورفین از اثربخشی تک تک داروها موثرتر می­باشد.