مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: این مطالعه با هدف مقایسه اثربخشی دو دوره از آموزش های کوتاه مدت بر روی سطح دانش و رفتار الگوی مصرف روغن‌‌های خوراکی بخشی از اقشار جامعه انجام شد.

روش کار: از زنان و برخی از مردان خانوار‌های تحت پوشش مراکز بهداشتی – درمانی شهر تبریز، 4 گروه جهت مطالعه مداخله ای آموزشی گروهی، به روش نمونه گیری تصادفی- خوشه ای انتخاب گردیدند. یک گروه 90 نفره در 3جلسه آموزشی (90=n) (گروه A) و گروه 86 نفری دیگر در 5 جلسه آموزشی (86=n) (گروه B) شرکت کردند. همچنین 90 زن به عنوان گروه کنترل ( گروه C) و 65 مرد از همسران گروه های تحت آموزش (گروه های A و B), به عنوان گروه کنترل دیگر ( گروه M) انتخاب گردیدند. با استفاده از پرسشنامه، سطح دانش و رفتار افراد مورد مطالعه قبل و 2 ماه بعد از مداخله آموزشی ارزیابی گردید. همچنین اثربخشی دو دوره آموزشی مورد مقایسه قرار گرفت. روش های آماری t-test ، Paired t-test و ANOVA مورد استفاده قرارگرفت.

یافته ها: میانگین امتیازات سطح دانش گروه های مورد مطالعه تفاوت معنی داری نداشتند. میانگین نمرات سطح رفتار گروه ها کمتراز 50% امتیازات بود [گروه A : 5/16± 3/49، گروه B: 7/17 ± 3/44، گروه C: 5/13± 57/43 و گروه M: 66/18±51/50]. میانگین امتیازات سطح دانش و رفتار زنان گروه A و B بعد از آموزش، افزایش معنی داری را نسبت به قبل از اجرای آموزش نشان داد [به‌ترتیب: 6/23± 4/79 و 5/21± 20/83 (001/0>p)]. مقایسه میانگین اثربخشی آموزش بر سطح دانش و رفتار دو گروه A و B معنی دار نبود (به ترتیب: 27/0 =p و 09/0 =p) ولی اثربخشی آموزش بر سطح دانش و رفتار گروه های مورد مداخله نسبت به گروه کنترل زنان (گروه C) و مردان (گروه M) معنی دار بود (0001/0 =p).

نتیجه‌گیری: سطح دانش زنان ورفتار زنان در مورد الگوی مصرف مناسب روغن ها خوراکی قبل از مداخله آموزشی در حد مطلوب نبود. آموزش های کوتاه مدت بر سطح دانش و رفتار زنان اثربخش بود.