مجله علوم پزشکی رازی

  زمینه و هدف : آئینه درمانی به عنوان روشی که بر پایه کارکرد سیستم عصبی مرکزی استوار است، سبب ایجاد توهمی از داشتن دو اندام سالم برای بیمار می‌گردد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تأثیر آئینه درمانی برعملکرد دست بیماران مبتلا به آسیب دامنه حرکتی فعال (اکتیو) پس از آسیب های ارتوپدیک بود.

  روش­ کار : در یک کارآزمایی بالینی تصادفی ( IRCT: 201108074945N3 ) تعداد 30 بیمار مبتلا به نقص دامنه حرکتی اکتیو دست (22 زن، 8 مرد، میانگین سن: 38 سال) از جامعه در دسترس در 2 گروه بررسی شدند. بیماران گروه مداخله، تکنیک آئینه درمانی را روزانه 30 دقیقه و 5 روز در هفته به مدت 3 هفته دریافت می‌کردند و پس از پایان هر جلسه آئینه درمانی، به مدت 30 دقیقه تحت درمان توسط تکنیک‌های سنتی توانبخشی قرار می‌گرفتند. بیماران گروه کنترل درمان مشابهی دریافت می کردند، جز اینکه به جای آئینه، مستقیماً به دست آسیب دیده نگاه می کردند. ارزیابی عملکرد توسط (TAM) Total Active Motion و پرسش ‌نامه Disabilities of Arm, Shoulder and Hand (DASH) ، قبل، بعد و 3 هفته پس از اتمام مداخلات صورت می‌گرفت. این مطالعه در مرکز ثبت کارآزمایی‌های بالینی‌های ایران با شماره IRCT201108074945N3 به ثبت رسیده است.

  یافته­ها : آنالیز نهایی نتایج برروی 23 بیمار صورت گرفت. نمرات ابزارهای ارزیابی TAM و DASH در هر 2 گروه بهبودی معناداری درجلسه پس از درمان نشان داد (01/0 p < ) و بهبودی در طول دوره پیگیری مطالعه نیز ادامه پیدا کرد (01/0 p < ). به هرحال تغییرات در نمرات TAM ‌ و DASH ‌ در گروه آئینه درمانی به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل بود (01/0 p < ) چه در جلسه پس از درمان ( TAM : 154 در مقابل 62 درجه، DASH : 34 در مقابل 15) و چه در جلسه پیگیری ( TAM : 181 در مقابل 88 درجه، DASH : 39 در مقابل 26).

  نتیجه­گیری : تکنیک آئینه درمانی همراه با برنامه توانبخشی سبب بهبودی بیشتری در عملکرد دست نسبت به گروه کنترل گردید که می توانست به دلیل فعال شدن شبکه های عصبی مهار شده پس از آسیب باشد.