مجله علوم پزشکی رازی

روش سنگ‌شکنی داخل حالب TUL ( Trans Ureteral Lithotripsy ) روشی جدید در ایران محسوب شده و در چند سال اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی نتایج درمانی این روش طی سال اول راه‌اندازی بخش اندویورلوژی در بیمارستان شهید هاشمــی‌نژاد بــوده است. در این مطالعه تجربی بالینی( Clinical trial )، بیمارانی که از شهریور ماه 1379 تا شهریور 1380 در بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد تحت TUL قرار گرفته بودند، از نظر نتایج، میزان موفقیت وعوارض و نیز مشخصات سنگ و رابطه آن با موفقیت و عوارض بررسی شدند. بدین منظور پرسش‌نامه‌ای تهیه شد که حاوی اطلاعاتی در مورد بیماران قبل، حین و تا 3 ماه پس از درمان بود سپس با بررسی پرسش‌نامه‌ها، نتایج درمان و عوارض ناشی از آن، در گروه‌های مختلف بیماران مورد مطالعه قرار گرفت. از بین حدود 270 بیمار، 100 بیمار که به مدت 3 ماه پس از عمل پیگیری شده بودند وارد مطالعه گردیدنــد. 75 نفــر از بیماران مرد و 25 نفر زن بودند(نسبت 3 به 1) و میانگین سنی آن‌ها 4/3 ± 6/41 سال و بیش‌ترین شیوع سنی در 50-30 سالگی و کم‌ترین میزان شیوع در سن زیر 20 سال (5%) مشاهده شد. TUL در 94 بیمار با موفقیت انجام شد و سنگی باقی نماند. در 4 بیمار تمام یا قسمتی از سنگ باقی ماند که علت آن مهاجرت سنگ به داخل کلیه بوده است و تمام آن‌ها سنگ‌های حالب فوقانی بودند. در 2 مورد به علت سوراخ شدن حالب، TUL منجر به جراحی باز شد که در 1 مورد پارگی قبل از انجام TUL و به دنبال سعی در انجام رتروگرادپیلوگرافی و گذاشتن کاتتر حالبی رخ داده بود. در سایر موارد TUL به طور کامل موفقیت‌آمیز بود(94%). عوارض پس از عمل اغلب خفیف و شامل درد پهلو(23%)، تب(12%) و هماچوری(9%) بود که این عوارض با درمان دارویی به راحتی درمان شدند. بررسی TUL در 3 ماه پس از جراحی، شایع‌ترین عارضه را باقی ماندن ناقص یا کامل هیدرونفروز در 8% موارد نشان داد که در 4% موارد به علت آن باقی ماندن سنگ، در 3% به دلیل باقی ماندن هیدرونفروز( Memory ) از قبل و در 1% موارد به علت تنگی احتمالی بود(چون هیدرونفروز نسبت به قبل تشدید یافته بود). استفاده از TUL برای سنگ‌های حالب تحتانی و میانی روش ایده‌آل و انتخابی و برای سنگ‌های حالب فوقانی روش جای‌گزین پس از ESWL (سنگ‌شکنی برون اندامی) محسوب می‌شود که عوارض کم و نتایج قابل قبول دارد.