مجله علوم پزشکی رازی

سندرم پیش از قاعدگی ( Premenstrual syndrom = PMS ) مجموعه‌ای از علائم جسمی و روانی است که در نیمه دوم سیکل قاعدگی رخ می‌دهد و در حدود 95% از زنان با شدتهای مختلف به آن گرفتار می‌شوند. علائم این سندرم در 5% موارد بسیار شدید بوده بطوری که با فعالیت‌های روزانه و اجتماعی مبتلایان تداخل ایجاد می‌کند. با توجه به اینکه علت اصلی آن نامشخص بوده و از سوی دیگر جمعیت زیادی از زنان به آن مبتلا هستند، درمان آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این زمینه درمانهای مختلفی وجود دارد که یکی از آنها تجویز مکملهای مختلف از جمله کلسیم می‌باشد و توجه زیادی به آن جلب شده است. هدف از این بررسی تاثیر تجویز کلسیم مکمل بر کاهش علائم مختلف این سندرم بوده است. در این بررسی ابتدا پرسش نامه 2 صفحه‌ای شامل سوالاتی در مورد 20 علامت مربوط به PMS در میان 100 نفر از دانشجویان دختر گروه پزشکی و پیراپزشکی که دارای این علائم بودند، توزیع گردید و از آنها خواسته شد تا در مدت 3 سیکل پی در پی به سوالات پاسخ دهند. سپس به این گروه 100 نفری در 3 سیکل متوالی در طی 5 روزی که علائم سندرم حداکثر میزان را در طی سیکلهای قبل داشت، قرص جوشان کلسیم یک گرم روزانه داده می‌شد و دراین مدت پرسش‌نامه حاوی سوالات از نظر شدت یا کاهش علائم توسط افراد مبتلا تکمیل می‌گردید. پس از 3 ماه پرسش‌نامه‌ها جمع‌آوری شد و نتایج به دست آمده با توجه به تغییرات ایجاد شده در شدت علائم، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. از 20 علامت مورد بررسی که در سندرم پیش از قاعدگی وجود دارد، شدت 12 علامت با مصرف کلسیم در طی 3 سیکل قاعدگی بطور معنی‌داری کاهش پیدا کرد یا بطور کامل از بین رفت. از بین این علائم 5 علامت شامل خستگی، اختلال در خواب، تحریک‌پذیری، افسردگی و تغییر اشتها مربوط به علائم روانی و خلقی و 7 علامت شامل خشکی پوست، حساسیت پستان، آکنه، افزایش وزن، سر درد، درد مفاصل، درد کمر مربوط به علائم جسمی بودند. به عنوان نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت مصرف روزانه 1000 میلی‌گرم کلسیم در نیمه دوم سیکل قاعدگی به مدت 5 روز در زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی موجب کاهش و تخفیف 62% از علائم روانی خلقی و 61% از علائم جسمی می‌شود. بنابراین با انجام تحقیقات وسیعتر در این زمینه، می‌توان در تمام زنانی که از این سندرم رنج می‌برند با تجویز روزانه 1000 میلی‌گرم کلسیم به میزان قابل توجهی شدت علائم در آنها را کاهش داده و از اختلال در زندگی و فعالیتهای اجتماعی آنها پیشگیری کرد.