مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: مسئله حائز اهمیت در کاربرد فوتوداینامیک تراپی(Photo Dynamic Therapy-PDT) به عنوان یکی از پایه‌های اساسی درمان نوین ضایعات سرطانی، مسئله دوزیمتری بهینه است. در این راستا، لازم است اطلاعات کافی در مورد غلظت دارو درون بافت هدف حاصل شود. از طرفی با توجه به اینکه Aminolevulinic Acid ALA خود یک حساس‌کننده نوری نیست و منجر به تولید حساس‌کننده نوری پروتوپورفیرین IX (PpIX) در سلول‌های بافت هدف می‌شود، مسئله تعیین مقدار PpIX تولید شده در بـافت هدف برای دوزیمتری PDT حائـز اهمیت می‌باشد. در این مطالعه، دو روش فلوئوریمتری و فلوئورسانس اسپکتروسکوپی به منظور تعیین غلظت PpIX درون بافت هدف بررسی شده‌اند.

روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در فاز درون تنی بر روی رده سلولی CT26 موش  Balb/cانجام شده است. برای این منظور ابتدا با تزریق زیر جلدی تعداد 10⁶ سلول زنده CT26 در پهلوی راست 18 موش Balb/c (8-6 هفته‌ای با وزن 28-20 گرم)، تومور کولون القاء گردید. سپس غلظت PpIX درون تومور به دو روش فلوئوریمتری و فلوئورسانس اسپکتروسکوپی تعیین گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها، پس از اطمینان از نرمال بودن توزیع داده‌ها در سطح اطمینان 95 درصد، با استفاده از آزمون تی توسط نرم‌افزار12  V. SPSS  انجام گرفته است.

یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده مناسب‌ترین طول موج تحریک فلوئورسانس PpIX طول موج 407 نانومتر  (nm)است. همچنین 8 ساعت پس از تزریق ALA تجمع PpIX درون تومور به حداکثر خود می‌رسد و پس از آن پروسه دفع دارو شروع می‌شود. بنابراین چنانچه برای نگهداری بیمار در محلی تاریک مشکلی وجود نداشته باشد، 8 ساعت پس از تزریق مناسب‌ترین زمان برای تابش لیزر درمانی است. از سوی دیگر در هر دو روش با اندازه‌گیری طیف فلوئورسانس بافت و بر اساس منحنی استاندارد تعیین شده برای  PpIX، غلظتPpIX درون بافت تومور تعیین شد.

نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت مسئله تعیین مقدار داروی تجمع یافته درون بافت هدف، هم در زمینه کاربردهای کلینیکی PDT و هم در زمینه مدل‌سازی دوزیمتری PDT که در واقع گامی در راستای بهینه‌سازی این روش درمانی می‌باشد، هر دو روش فلوئوریمتری و فلوئورسانس اسپکتروسکوپی مؤثر می‌باشند. البته فلوئورسانس اسپکتروسکوپی به دلیل غیرتهاجمی بودن و امکان اندازه‌گیری زمان حقیقی بر فلوئوریمتری برتری دارد.