مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: تشنج همراه با تب، یکی از مشکلات شایع در کودکان  در سنین 5 ماه تا 6 سال است.در برخی مناطق جهان از شیوعی معادل 10% برخوردار می‌باشد،در حالی که آمارجهانی آن 4-2% است.مطالعات جهانی نشان می‌دهد که استفاده از داروهای ضد تشنج مانند فنوباربیتال هر چند که ممکن است باعث کاهش حملات گردد ولی برحسب نوع آن، عوارض متعددی را از قبیل اختلالات رفتاری، کاهش درک و یاد گیری، خواب آلودگی، گیجی و اختلال تعادل به جا  می‌گذارد. سابقه فامیلی مثبت، شدت و تکرار تشنج، درجه حرارت، سن بروز، مشکلات تکاملی و معاینه نورولوژیک غیر طبیعی را می‌توان از عوامل تأثیر گذار درعود تشنج دانست. هدف از این پژوهش بررسی عوامل خطر در عود تشنج با تب جهت برخورد مناسب در پیشگیری از حملات بعدی و جلوگیری از عوارض آن می‌باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی واز نوع آینده‌نگر می‌باشد. از 432 نفر کودک زیر 15 سال که به علت تشنج با تب از آذر 1382 تا 1384 به درمانگاه اعصاب کودکان بیمارستان حضرت علی اصغر (ع) مراجعه کرده بودند، بر اساس  شرح حال، معاینه و بررسی‌های پاراکلینیکی (طبق پرسشنامه ی آماده شده مبنی بر شناسایی عوامل خطر در عود تشنج با تب)، 103 کودک با «عود تب و تشنج» مورد ارزیابی قرار گرفتند.نتایج حاصل به صورت جداول توزیع فراوانی و شاخص‌های مرکزی و پراکندگی و روش‌های آمار توصیفی تجزیه و تحلیل گردید.

یافته‌ها: 62%  از 103 کودک مورد بررسی این پژوهش پسر و39 نفر (38%) دختر بودند. چنانکه در جداول مربوطه نشان داده شده است، بیشترین گروه سنی در شروع تشنج  را گروه زیر یک سال(37 نفر، 35%) تشکیل می‌دهند. 48 نفر از کودکان مورد  بررسی در موقع تشنج  درجه حرارت 39-38 درجه سانتی گراد داشته و طول زمان تب تا شروع تشنج در بیشتر موارد(44%) کمتر از یک ساعت بوده است.در 24 نفر (5/23%) از کودکان مورد مطالعه، طول مدت اولین تشنج 20-15 دقیقه و درکمتر از 10%  طول زمان تشنج  زیر 5 دقیقه بوده است. بیشترین نوع تشنج در کودکان این بررسی از نوع تونیک-کلونیک (5/57%) می‌باشد. در اکثر موارد (5/68%)، تعداد حملات تشنجی دوبار بوده است. علت تب در کودکان این بررسی به ترتیب شیوع عبارت بودند از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (شایع‌ترین علت-75/31%) و عفونت دستگاه تنفسی تحتانی (5/14%). در بررسی یافته‌های پاراکلینیکی، 72% EEG  ، 41% MRI و 34% سی‌تی‌اسکن مغز غیر طبیعی داشتند. 5/46 % از موارد این بررسی، در سیر زایمانی دچار مشکلاتی از جمله آسفکسی و آسپیراسیون مکونیوم شده‌اند.. در کودکان این بررسی، 25% سابقه تکاملی غیر طبیعی و 42% معاینه عصبی غیر طبیعی مشاهده شد و 8/37% از آن‌ها حاصل ازواج فامیلی بودند.

نتیجه‌گیری: این پژوهش بیانگر آن است که سابقه فامیلی مثبت تشنج با تب، طول زمان شروع تب تابروزتشنج، معاینه عصبی و تکامل غیر طبیعی و همچنین سن پایین ووجود یافته‌های غیر طبیعی در نورورادیولوژی و الکتروانسفالوگرافی  می‌توانند از عوامل مؤثر در عود تشنج بیماران باشند و ضروری است در صورت مشاهده کودکان با تب و تشنج، مورد توجه قرار گیرند.