Ruhollah Raisi R R, Adnani M. A Jurisprudential and Legal Analysis of Digital Death and the Management of Patients’ Virtual Identity after Death: An Approach in Medical Ethics. RJMS 2022; 28 (12) :366-379
URL:
http://rjms.iums.ac.ir/article-1-9086-fa.html
، roohollah.reisi@pnu.ac.ir
چکیده: (40 مشاهده)
زمینه و هدف: با گسترش فناوریهای دیجیتال در حوزه سلامت، اطلاعات پزشکی بیماران بهصورت الکترونیکی ثبت و ذخیره میشود. این تحول، چالشهای جدیدی در زمینه مالکیت، حریم خصوصی، و سرنوشت دادههای پزشکی افراد پس از مرگ ایجاد کرده است. مفهوم «مرگ دیجیتال» به ابعاد حقوقی و فقهی هویت و دادههای مجازی افراد پس از وفات اشاره دارد. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت حقوقی اطلاعات پزشکی متوفی در نظام حقوقی ایران، و تحلیل جایگاه فقهی و قانونی آن صورت گرفته است.
روش کار: این مطالعه به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و اسنادی انجام شده است. متون قانونی ایران، آرای فقهی فقهای امامیه، و برخی اسناد بینالمللی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
یافتهها: در نظام حقوقی ایران قانون صریح و مستقلی در خصوص وضعیت دادههای دیجیتال پزشکی پس از مرگ وجود ندارد. اصولی مانند حرمت افشای سرّ مؤمن، قاعده احترام میت و حفظ کرامت انسانی در فقه امامیه بر لزوم صیانت از اطلاعات شخصی حتی پس از فوت دلالت دارند. از منظر حقوقی، نیز خلأهای قانونی باعث شده که رویه قضایی و اداری در این زمینه دچار ابهام و ناهماهنگی باشد.
نتیجهگیری: ضرورت تدوین قانونی جامع و روزآمد برای تعیین تکلیف دادههای دیجیتال بیماران پس از مرگ در ایران بهشدت احساس میشود. این قانون باید میان حق فرد بر اطلاعات خود، حریم خصوصی، و نیازهای عمومی یا وراث، تعادل برقرار کند و از اصول فقهی نیز الهام بگیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی بالینی