مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: مطالعات محدودی، شیوع چاقی با تعریف‌های مختلف را با هم مقایسه کرده‌اند و لذا اطلاعات بیش‌تری در این زمینه مورد نیاز است تا الگوهای متفاوت چاقی را در جوامع با وضعیت فرهنگی و اقتصادی مختلف نشان دهد. بررسی حاضر با هدف تعیین شیوع اضافه وزن و روند آن در کودکان و نوجوانان ایرانی توسط سه تعریف مختلف صورت گرفت. روش بررسی: شاخص‌های تن سنجی در دو مطالعه مقطعی در کودکان و نوجوانان 19-3 سال در سالهای 1998 (4528=n) و 2002-2001 (2037=n) در قالب مطالعه قند و لیپید تهران اندازه گیری شدند. اضافه وزن به صورت نمایه توده بدنی مساوی یا بزرگ‌تر از صدک 95 برای سن و جنس براساس حدود مرزی صدکهای استاندارد نمایه توده بدنی پیشنهادی برای کودکان و نوجوانان ایرانی و منحنی های رشد مرکز کنترل بیماری‌ها (2000Center for disease control =CDC) تعریف شد. شیوع اضافه وزن با استفاده از حدود مرزی توصیه شده برای سن و جنس توسط کمیته بین‌المللی چاقی (International obesity task force=IOTF) نیز محاسبه شد. یافته‌ها: با استفاده از حدود مرزی پیشنهاد شده برای کودکان و نوجوانان ایرانی، شیوع اضافه وزن در سال 1998 تقریباً 3% برای گروه سنی 5-3 سال و حدوداً 12% برای رده‌های سنی 11-6 و 19-12 سال بود. این ارقام در سال 2002-2001 به ترتیب به 4%، 19% و 16% تغییر یافته بودند. با بکارگیری حدود مرزی C‏DC2000 ، شیوع اضافه وزن در سال 1998 در میان گروه‌های سنی 5-3، 11-6 و 19-12 سال به ترتیب تقریباً 5/3%، 6% و 7% بود که در سال 2002-2001 به ترتیب به 6%، 10% و 9% افزایش یافته بودند. اضافه وزن، با تعریفIOTF ، در سال 1998 در بین 2% افراد 5-3 سال، 4% افراد 11-6 و 5% افراد 19-12 سال شایع بود. این مقادیر در سال 2002-2001 به ترتیب 4% (20/0=P)، 6% (02/0=P) و 7% (01/0=P) بودند. در رده‌های سنی 11-6 سال و 19-12 سال برآوردهای حاصله از حدود مرزی ایرانی نسبت به برآوردهای حاصله از حدود مرزی CDC 2000 و IOTF، بالاتر بود؛ در حالی که در رده سنی 5-3 سال برآوردهای حاصله از حدود مرزی ایرانی با برآوردهای حاصله از حدود مرزی CDC 2000و IOTF تفاوت معنی‌داری نداشتند. نتیجه‌گیری: شیوع اضافه وزن در بین کودکان و نوجوانان ایرانی در حال افزایش است. یافته‌های مطالعه حاضر همچنین حاکی از تفاوت در شیوع اضافه وزن با تعریف‌های مختلف می‌باشد.