جلد 27، شماره 2 - ( 2-1399 )
جلد 27 شماره 2 صفحات 48-35 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Izadi Z, AghaAlikhani M, Mirazi N. Identification of chemical composition, antioxidant and antimicrobial activities of summer savory (Satureja hortensis L.) essential oil. RJMS 2020; 27 (2) :35-48
URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-6010-fa.html
URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-6010-fa.html
ایزدی زهرا، آقاعلیخانی مجید، میرازی ناصر. شناسایی ترکیبات سازنده اسانس گیاه مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) و تعیین خواص آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی آن. مجله علوم پزشکی رازی. 1399; 27 (2) :35-48
دانشکده کشاورزی، دانشگاه نهاوند، ایران ، z.izadi@nahgu.ac.ir
چکیده: (4609 مشاهده)
زمینه و هدف: ﻣﺮزه تابستانی (Satureja hortensis L.) گیاهی ﻣﻌﻄﺮ از ﺧﺎﻧﻮاده ﻧﻌﻨﺎعیان است ﮐﻪ اﺳﺎﻧﺲ آن ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ در صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. برای اسانس مرزه اثرات آنتیاکسیدانی، ضد التهابی و ضد درد معرفی شده است. هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی اجزای اسانس سرشاخههای گلدار مرزه تابستانی و بررسی خاصیت آنتیاکسیدانی و ضدمیکروبی آن روی تعدادی از میکروارگانیسمها شامل باکتریهای گرم منفی، گرم مثبت، قارچهای رشتهای و مخمر بود.
روش کار: در این مطالعه تجربی، استخراج اسانس از سرشاخههای گلدار مرزه تابستانی رشد یافته در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا با استفاده از کلونجر به روش تقطیر با آب انجام شد. جداسازی و شناسایی ترکیبهای متشکله اسانس با استفاده از دستگاههای کروماتوگرافی گازی و گاز کروماتوگراف متصل شده به طیفسنج جرمی صورت گرفت. ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آنتیاکسیدانی این اسانس ﺑﺎ آزﻣﻮن ﻣﻬﺎر رادیﮑﺎلﻫﺎی آزاد دی ﻓﻨﯿﻞ ﭘﯿﮑﺮیﻞ ﻫﯿﺪرازیﻞ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ آﻧﺘﯽاﮐﺴﯿﺪان ﺳﻨﺘﺰی ﺑﻮﺗﯿﻞ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ (BHT) مقایسه شد. خواص ضدمیکروبی این اسانس نیز به روش انتشار در آگار (دیسک دیفیوژن) و رقیق سازی در چاهک (میکروبراث دایلوشن) بررسی شد.
یافته ها: مهمترین ترکیبات موجود در اسانس مرزه تابستانی کارواکرول (10/42%)، تیمول (74/19%) و پارا-سیمن (19/8%) بودند. میزان IC50 اسانس این گیاه 15/0±63/10 میکروگرم بر میلیلیتر تعیین شد، در حالی که این پارامتر برای BHT 09/0±45/9 میکروگرم بر میلیلیتر بود. زیسنجی اسانس مرزه تابستانی نشان داد که این گیاه دارای اثر ضد میکروبی قابل توجهی میباشد و اثر ضد قارچی آن به مراتب قویتر از اثر ضدباکتریایی آن بود. متوسط قطر هاله عدم رشد در روش انتشار در آگار برای باکتریهای گرم مثبت در غلظت 15 میکرولیتر 57/0±05/31 میلیمتر، باکتریهای گرم منفی 40/0±68/21 میلیمتر و برای مخمر و قارچها 33/0±76/42 میلیمتر حاصل شد. حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی اسانس مرزه تابستانی برای کلیه میکروارگانیسمها در محدوده 5/0 تا 16 میکرولیتر بر میلیلیتر بود.
نتیجه گیری: بر اساس یافتههای این تحقیق اثر ضدمیکروبی اسانس مرزه تابستانی بر مخمر و قارچها، باکتریهای گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس و استافیلوکوکوس اپیدرمایدیس) و باکتریهای گرم منفی (شیگلا فلکسنری، سراشیا مارسنس، اشرشیاکلی و کلبسیلا پنومونیه) در مقایسه با آنتیبیوتیکهای آمفوتریسین B، وانکومایسین و جنتامایسین بیشتر بود. به این ترتیب اسانس مرزه تابستانی به عنوان یک عامل ضدمیکروب طبیعی و جدید قابل توجه میباشد و میتوان انتظار داشت با انجام پژوهشهای بیشتر، از آن برای استفاده در صنایع داروسازی و غذایی بهره برد.
روش کار: در این مطالعه تجربی، استخراج اسانس از سرشاخههای گلدار مرزه تابستانی رشد یافته در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا با استفاده از کلونجر به روش تقطیر با آب انجام شد. جداسازی و شناسایی ترکیبهای متشکله اسانس با استفاده از دستگاههای کروماتوگرافی گازی و گاز کروماتوگراف متصل شده به طیفسنج جرمی صورت گرفت. ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آنتیاکسیدانی این اسانس ﺑﺎ آزﻣﻮن ﻣﻬﺎر رادیﮑﺎلﻫﺎی آزاد دی ﻓﻨﯿﻞ ﭘﯿﮑﺮیﻞ ﻫﯿﺪرازیﻞ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ آﻧﺘﯽاﮐﺴﯿﺪان ﺳﻨﺘﺰی ﺑﻮﺗﯿﻞ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ (BHT) مقایسه شد. خواص ضدمیکروبی این اسانس نیز به روش انتشار در آگار (دیسک دیفیوژن) و رقیق سازی در چاهک (میکروبراث دایلوشن) بررسی شد.
یافته ها: مهمترین ترکیبات موجود در اسانس مرزه تابستانی کارواکرول (10/42%)، تیمول (74/19%) و پارا-سیمن (19/8%) بودند. میزان IC50 اسانس این گیاه 15/0±63/10 میکروگرم بر میلیلیتر تعیین شد، در حالی که این پارامتر برای BHT 09/0±45/9 میکروگرم بر میلیلیتر بود. زیسنجی اسانس مرزه تابستانی نشان داد که این گیاه دارای اثر ضد میکروبی قابل توجهی میباشد و اثر ضد قارچی آن به مراتب قویتر از اثر ضدباکتریایی آن بود. متوسط قطر هاله عدم رشد در روش انتشار در آگار برای باکتریهای گرم مثبت در غلظت 15 میکرولیتر 57/0±05/31 میلیمتر، باکتریهای گرم منفی 40/0±68/21 میلیمتر و برای مخمر و قارچها 33/0±76/42 میلیمتر حاصل شد. حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی اسانس مرزه تابستانی برای کلیه میکروارگانیسمها در محدوده 5/0 تا 16 میکرولیتر بر میلیلیتر بود.
نتیجه گیری: بر اساس یافتههای این تحقیق اثر ضدمیکروبی اسانس مرزه تابستانی بر مخمر و قارچها، باکتریهای گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس و استافیلوکوکوس اپیدرمایدیس) و باکتریهای گرم منفی (شیگلا فلکسنری، سراشیا مارسنس، اشرشیاکلی و کلبسیلا پنومونیه) در مقایسه با آنتیبیوتیکهای آمفوتریسین B، وانکومایسین و جنتامایسین بیشتر بود. به این ترتیب اسانس مرزه تابستانی به عنوان یک عامل ضدمیکروب طبیعی و جدید قابل توجه میباشد و میتوان انتظار داشت با انجام پژوهشهای بیشتر، از آن برای استفاده در صنایع داروسازی و غذایی بهره برد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
میکروبیولوژی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
