مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: سوء تغذیه پروتئین ـ انرژی یکی از مشکلات جوامع به ویژه در کودکان زیر 5 سال می‌باشد. با توجه به عوارض شناخته شده و گزارش‌های متفاوت و متناقص از شیوع اختلال به ویژه عوامل موثر بر بروز آن، این بررسی انجام گرفته است. هدف از این مطالعه تعیین شیوع و عوامل موثر بر سوء تغذیه پروتئین ـ انرژی در کودکان کمتر از 5 سال است. روش بررسی: مطالعه به روش توصیفی ـ مقطعی از مهرماه تا اسفندماه 1381 در شهرستان ساوجبلاغ انجام گرفته است. نمونه‌ها براساس 20% شیوع سوء تغذیه و حدود اطمینان 95% و با محاسبه اثر طرح 8/1 و درصد خطای 03/0 تعیین شدند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه‌ای 1243 کودک انتخاب شدند.(632 نمونه روستایی و 603 نمونه شهری). داده‌ها توسط پرسش‌نامه، مصاحبه و مشاهده جمع‌آوری شدند. یافته‌ها: مهم‌ترین یافته‌ها در این مطالعه عبارت بودند از: شیوع از رشد بازماندگی در دختران بیش از پسران بود به ترتیب (1/12%، 7/8%)، شیوع کم وزنی در بین دختران(7/4%) و در پسران(7/3%) بود، سن(043/0p<)، وزن(001/0p<) و قد(001/0p<) کودکان با سوء تغذیه رابطه معنی‌داری داشت. بین سوء تغذیه و کالری رژیم غذایی رابطه معنی‌داری وجود داشت(038/0p<)(در گروه سنی 4-3 سال). هم چنین در این مطالعه رابطه معنی‌داری بین وزن برای قد، برای سن و پروتئین کم در رژیم غذایی نشان داده شد(01/0p<)(در گروه‌های سنی 2-1 سال و 3-2 سال). نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این مطالعه کودکان مبتلا به سوء تغذیه خفیف بودند. از عوامل تعیین کننده موثر شناخته شده در سوء تغذیه کودکان زیر 5 سال شهرستان ساوجبلاغ در این بررسی می‌توان از عدم استفاده از غذای کمکی(045/0p<)، عدم آگاهی مادر از زمان مناسب شروع تغذیه تکمیلی(022/0p<) و صرف نصف درآمد خانوار برای خرید مواد غذایی(039/0p<) نام برد.