مجله علوم پزشکی رازی

    تروما علاوه بر تحمیل هزینه‌های اجتماعی ـ اقتصادی بر جامعه، چهارمین عامل مرگ انسان در جهان می‌باشد. در سال 2000 تروما سبب مرگ بیش از 000/000/6 نفر در جهان شده است. در دهه گذشته در کشور ما با وجود تحولات مثبت در بسیاری از زمینه‌های بهداشتی و درمانی به مسئله ثبت تروما بر پایه استانداردهای بین‌المللی کم‌تر توجه شده است. بهبود کیفیت سیستم مراقبت، شناسایی عوامل تروما، تدوین برنامه‌های کنترل، پیش‌گیری و ارزیابی ناشی از تروما زمانی امکان‌پذیر است که نظام ملی ثبت تروما وجود داشته باشد و داده‌های آن کامل بوده و به موقع جمع‌اوری گردد. با توجه به این که در حال حاضر در کشور نظام کارآمد ملی ثبت تروما که بتواند نیازهای بهداشت و درمان کشور را برآورده کند وجود ندارد، این مطالعه طراحی و انجام شد. این تحقیق به صورت یک مطالعه مقطعی ـ مقایسه‌ای در سال‌های 82-1381 به منظور مطالعه تطبیقی نظام‌های پیش‌رفته ثبت تروما در جهان و پیشنهاد یک نظام ثبت برای ایران صورت گرفت. در این پژوهش با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای، شبکه‌های اطلاع‌رسانی و مشاوره با متخصصان داخل و خارج کشور نظام‌های پیش‌رفته ثبت تروما در جهان مورد نقد و بررسی قرار گرفت. با توجه به شرایط اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی ایران، محورهایی(اصلی و فرعی) برای نظام ملی ثبت تروما در کشور ما پیشنهاد گردید. این محورها با روش دلفی توسط متخصصان کشور طی 3 مرحله تحت آزمون قرار گرفت. برای مراحل اول و دوم پرسش‌نامه‌ای ساخته شد و اعتبار و روایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت پس از تحلیل یافته‌ها نظام پیشنهادی ارائه گردید. در این مطالعه نظام‌های پیش‌رفته ثبت تروما در جهان مورد نقد و بررسی قرار گرفته و برای نظام ملی ثبت ترومای کشور الگویی در 7 محور اصلی پیشنهاد گردیده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که به منظور بهینه‌سازی ثبت تروما در کشور، تجدید نظر کلی در اهداف، ساختار، عناصر اطلاعاتی، معیار ثبت، فرآیند گردآوری داده‌ها، سیستم طبقه‌بندی و نیز سیستم کنترل کیفیت داده‌ها در نظام فعلی ثبت ترومای کشور بر اساس الگوی پیشنهادی ضرورت دارد. به عنوان نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت که تطابق با توصیه‌های بین‌المللی تحقیقات تروما، کاهش میزان کم‌ثبتی و افزایش کیفیت را به دنبال دارد که از جمله مزیت‌های الگوی پیشنهادی در مقایسه با سیستم موجود کشور می‌باشد.