مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: کمبود ویتامین D سرم ممکن است در بروز سندرم متابولیک نقش داشته باشد. هدف از این مطالعه تعیین ویتامین D سرم و ارتباط آن با برخی از فاکتورهای سندرم متابولیک شامل اختلال در قند ناشتا، چاقی مرکزی و پرفشاری خون در زنان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در سال 1391 بود.

روش کار: این مطالعه مقطعی در سال 1391 انجام گردید و کلیه زنان شاغل در بخش اداری دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان و واحدهای مربوطه با روش سرشماری به تعداد 161 نفر وارد مطالعه شدند. پس از اخذ مجوز از کمیته اخلاق دانشگاه و رضایت­نامه کتبی پرسش­نامه فردی برای هر نفر تکمیل و سپس فشارخون و نماگر تن­سنجی شامل دورکمر با وسایل استاندارد اندازه­گیری شد. روز بعد با شرایط ناشتا و همراه داشتن معرفی­نامه، به آزمایشگاه خصوصی پاتوبیولوژی مراجعه تا نمونه خون آن­ها برای اندازه­گیری قند و ویتامین D سرم دریافت شود. برای تعیین پرفشاری خون، چاقی شکمی و اختلال در قند ناشتا و دیابت از معیارهای (International Diabetes Federation) IDF استفاده گردید؛ مقدار ویتامین D بیشتر یا مساوی با 31 نانوگرم بر دسی­لیتر به عنوان مقدار کافی و کمتر از این مقدار به عنوان مقدار ناکافی یا کمبود تعیین گردید. داده­ها با استفاده از رگرسیون لجستیک و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ­ها: در این بررسی، 6% از شرکت­کنندگان ویتامین D سرم آن­ها در حد کافی و 94% آن­ها دارای کمبود یا مقدار ناکافی  این ویتامین بودند. میانگین این ویتامین در افراد در معرض خطر (دارای چاقی مرکزی، اختلال در قند ناشتا و پرفشاری خون) نسبت به افراد سالم کمتر بود و همراهی این ویتامین با قند ناشتا مشاهده گردید. شیوع پرفشاری خون، چاقی مرکزی و اختلال در قند ناشتای شرکت­کنندگان به ترتیب 6/16%، 5/84% و 6/26% بود.

نتیجه ­گیری: این بررسی نشان داد کمبود ویتامین D در نمونه­ها شایع و همراهی ویتامین D با قند ناشتا می­تواند احتمال خطر بروز دیابت را افزایش دهد. بالا بودن سه متغیر چاقی مرکزی، پرفشاری خون و اختلال در قند ناشتا به عنوان زنگ خطری برای وقوع بیشتر بیماری­های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 در آینده خواهد بود.