مجله علوم پزشکی رازی

  زمینه و هدف : در سال‌های اخیر مدارک فراوانی از دخالت آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد در بیماری زایی اسکلروز متعدد و آنسفالومیلیت تجربی خود ایمن ( EAE= Experimental Autoimmune Encephalomyelitis )، مدل جانوری اسکلروز متعدد، به دست آمده است. بنابراین آل-ترانس رتینوئیک اسید ( ATRA= All-Trans Retinoic Acid ) به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان ممکن است که در کاهش شدت بیماری موثر باشد.

  روش کار: تحقیق حاضر از نوع مداخله‌ای–تجربی می‌باشد. بیماری EAE از طریق ایمن سازی با پپتید MOG35-55 و ادجوانت کامل فروند Freund's adjuvant) )، در موش‌های ماده C57BL/6 القاء شد. سپس موش‌های مبتلا در دو گروه 7 رأسی قرار گرفتند. همچنین 7 رأس موش نیز به عنوان گروه سالم در نظر گرفته شدند. درمان با ATRA ( mg/kg 25-یک روز در میان) از زمان بروز علائم درمانگاهی در گروه درمانی (روز 12) آغاز گشت. هم‌زمان، گروه کنترل تنها حلال دارو را دریافت نمودند. علائم تا زمان کشتار موش‌ها (روز 33) روزانه ثبت گردید. سپس میزان تولید نیتریک اکسید در محیط کشت سلول‌های طحالی و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی در سرم موش‌ها سنجیده شد.

  یافته‌ها: تجویز ATRA پس از بروز علائم بیماری به طور معنی‌داری موجب تخفیف بیماری گردید. به دنبال تحریک مجدد پادگنی ( antigen-specific re-stimulation ) در سلول‌های جدا شده از طحال، تولید نیتریک اکسید در گروه تحت درمان با ATRA به طور معنی‌داری کاهش یافت و به محدوده سطح آن در موش‌های سالم رسید. همچنین درمان با ATRA از کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم در موش‌های مبتلا ممانعت به عمل آورد.

  نتیجه ‌ گیری : لااقل بخشی از اثرات مفید ATRA در درمان EAE به دلیل کاهش سطح نیتریک اکسید و بهبود قابلیت دفاع آنتی اکسیدانی صورت می‌گیرد.