مجله علوم پزشکی رازی

درمان مناسب شکستگیهای 3 و 4 قطعه‌ای بخش فوقانی استخوان بازو(براساس تقسیم بندی Neer ) هنوز مورد بحث بوده و دارای عوارض زیادی می‌باشد. این شکستگیها را بخصوص در افراد جوان می‌توان با روشهای مختلف بازسازی استخوان تحت درمان قرار داد اما بروز عوارضی مانند کاهش دامنه حرکتی، بدجوش خوردن، نکروز آواسکولار سر هومروس و … به دنبال آن شایع است. در افراد مسن‌تر و با فعالیت کمتر یا در شکستگیهای همراه با خردشدگی می‌توان تعویض نیمه مفصل را انجام داد، اما این درمان گران قیمت بوده و در کشورهای در حال توسعه یا توسعه نیافته دارای محدودیتهای زیادی می‌باشد. در این مطاله نتایج درمان این شکستگیها با روش بخیه زدن قطعات به یکدیگر یا T.O.S.F ( Transosseous Suture Fixation ) مورد بررسی قرار گرفته است بدین منظور طی سالهای 1376 تا 1381، 28 بیمار با شکستگی 3 یا 4 قطعه‌ای قسمت فوقانی استخوان بازو با یا بدون دررفتگی سراستخوان بازو در محدوده سنی 20 تا 68 سال(متوسط 2/43 سال) تحت درمان با روش T.O.S.F قرار گرفتند و 25 نفر از آنها برای مدت متوسط 39 ماه(3 ماه تا 6 سال) پیگیری شدند. این شکستگی قبل از عمل براساس رادیوگرافی همراه با سی‌تی‌اسکن تشخیص داده شده بود در این روش عمل ثابت کردن شکستگی با نخهای غیرقابل جذب یا دیر جذب شماره USP -5 انجام می‌شد و بلافاصله پس از عمل براساس تحمل بیمار حرکات شانه آغاز می‌گردید. اطلاعات اولیه از پرونده و سایر اطلاعات از آخرین پیگیری براساس معاینه بالینی و رادیوگرافی ساده به دست آمد سپس تجزیه و تحلیل صورت گرفت. در بررسی نتایج یک مورد جوش نخوردن تکمه بزرگ دیده شد اما موردی از ایجاد ضایعه عصبی یا عروقی حین عمل، عفونت یا نکروز آواسکولار مشاهده نگردید. میزان بد جوش خوردن 32%، متوسط دامنه حرکتی در خم کردن، 157 درجه، در باز کردن 21 درجه، در چرخش خارجی 31 درجه، در دور کردن 132 درجه و در چرخش داخلی تا مهره ₃ L -₂ L به دست آمد. میزان موفقیت در درمان براساس سیستم درجه‌بندی Neer در 64% موارد عالی، 20% رضایت‌بخش و 12% غیر رضایت‌بخش بود. این روش در 4% موارد با شکست روبرو شده بود. اما 72% از بیماران به شغل قبل از عمل خود بازگشتند. روش T.O.S.F در درمان شکستگیهای فوق نتایج قابل قبول و عوارض اندکی دارد و در تمام گروههای سنی زمانی که به علت خردشدگی شدید یا وجود پوکی استخوان نمی‌توان عمل ثابت کردن را به صورت محکم‌تری انجام داد، می‌توان از این روش درمانی استفاده کرد. همچنین می‌توان این درمان را به عنوان یک جایگزین قابل قبول برای تعویض نیمه مفصل بخصوص در کشورهای در حال توسعه به کار برد.