مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: سندروم لیز تومور عبارت است از آزادی مواد داخل سلولی به درون جریان خون به طور خود بخودی و یا به دنبال درمان ضد سرطان که با هیپراوریسمی، هیپر کالمی، هیپرفسفاتمی و هیپوکلسمی خود را نشان می‌دهد. برای پیشگیری و درمان عوارض ناشی از هیپراوریسمی از آلوپورینول و داروی جدید راسبوریکیس استفاده می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر راسبوریکیس و آلوپورنیول در پیشگیری و درمان هیپراوریسمی در کودکان مبتلا به لوسمی و لنفوم و نیز بررسی میزان و سرعت کاهش اسید اوریک، و عوارض ناشی از درمان با راسبوریکیس و آلوپورنیول است.

روش کار: مطالعه انجام شده از نوع هم گروهی(cohort) می‌باشد که به صورت گذشته نگر بوده. جمعیت مورد مطالعه شامل کودکان مبتلا به لوسمی و لنفوم بود که در بخش خون از تاریخ فروردین 1384 الی آذر 1387 بستری شدند. بیماران بر اساس میزان اسیداوریک ابتدا در دو گروه قرار داده شدند: گروه درمان(اسید اوریک بیشتر و یا مساوی 5/6 میلی‌گرم در هر دسی لیتر) و گروه پروفیلاکسی(اسید اوریک کمتر از 5/6 میلی‌گرم در هر دسی لیتر). برای تعیین کارآیی دارو، میزان اسید اوریک در تمامی بیماران در فواصل 24،48 و72 ساعت و بیشتر پس از درمان اندازه‌گیری شد. عوارض داروها نیز بررسی شد. برای آنالیز داده‌ها از نرم افزار SPSS V.13 و از تست های Chi² و t-test بر حسب لزوم استفاده شد.

یافته‌ها:‌ در مطالعه بر روی 184 بیمار، 69% لوسمی و31% لنفوم داشتند. 20 نفر با راسبوریکیس و164 نفر با آلوپورینول درمان شدند که میانگین سنی 247/4±93/7 سال بود. 8/60% پسر و2/39% دختر بودند. از نظر گروه درمانی 8/60% در گروه پروفیلاکسی و 2/39% در گروه درمان قرارداشتند. میانگین لوکوسیت روز اول در گروه راسبوریکیس 101910 سلول در میکرولیتر و در گروه آلوپورینول 76/45609 سلول در مبکرولیتر بود که اختلاف معنی دار بین دو گروه را نشان داد)000/0 (p=.

بیشترین زمان پاسخ به درمان در هر دو دارو و در هر دو گروه پروفیلاکسی و درمان در طی 24 ساعت اول بود. میانگین مدت زمان دریافت دارو در گروه راسبوریکیس دو روز و در گروه آلوپورینول 6 روز

(87/5 روز)بود )168/6 , T= 000/0  .(p=بر اساس نتایج t-test بین دو گروه دریافت کننده راسبوریکیس و آلوپورینول از نظر سرعت کاهش اسید اوریک اختلاف معنی دار وجود دارد )467/1 , T= 144/0(p=.

متوسط کاهش اسید اوریک در گروه راسبوریکیس از 4/7 به 4/3 میلی‌گرم در هر دسی لیتر و در مورد آلوپورینول از 4/5 به 9/3 میلی‌گرم در هر دسی لیتر بود. مجموعاً، در 13 بیمار عوارض دارویی مشاهده شد: 6/1% در راسبوریکیس و 4/5% در مورد آلوپورینول.

نتیجه‌گیری:‌ در مجموع داروی راسبوریکیس، دارویی با کارآیی بالا در درمان و پروفیلاکسی هیپراوریسمی است.این دارو به علت گران بودن فقط در 20 مورد استفاده شد. طول مدت درمان به طور متوسط دو روز و بیمار در مدت کوتاه تری برای شیمی درمانی آماده می‌شود. از طرف دیگر داروی آلوپورنیول کارآیی مناسب دارد و می‌توان با اطمینان از آن استفاده کرد.