مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: سرطان کولورکتال که سومین سرطان شایع و سومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان می‌باشد، در اکثر موارد از یک زمینه خوش خیم پولیپ آدنوماتوز منشا می‌گیرد. کشف و درمان این موارد می‌تواند از بروز و شیوع سرطان‌های کولورکتال بکاهد. یکی از راه‌های موجود در این زمینه، کولونوسکوپی می‌باشد که دقت آن در تشخیص پولیپ‌های کوچک و مراحل ابتدایی سرطان از بسیاری روش‌های دیگر از جمله باریم انما بیشتر است. همچنین یکی دیگر از مزایای آن توانایی برداشتن توده و یا بیوپسی از ضایعات می‌باشد. هدف از این مطالعه تعیین فراوانی پولیپ‌ها و تومورهای کولورکتال در کولونوسکوپی‌های انجام شده در بیمارستان شریعتی تهران از آذر ماه 1379 تا آذر ماه 1381 می‌باشد.

روش بررسی: این مطالعه به روش مقطعی تحلیلی (Analytical Cross sectional) و گذشته‌نگر (Retrospective) انجام شده است. جمع‌آوری نمونه‌ها به روش سرشماری (Census) از بیماران کولونوسکوپی شده در بیمارستان دکتر شریعتی تهران، از آذرماه 1379 تا آذرماه 1381 می‌باشد. برای هر فرد مورد مطالعه یک فرم جمع‌آوری اطلاعات شامل سن، جنس، محل پولیپ،‌ محل تومور، اندازه پولیپ، اندازه تومور و نوع پولیپ تکمیل گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS V. 11.5  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که در آنالیز تحلیلی داده‌ها از آزمون‌های آماری Chi2 و Student t-test   بهره گرفته شد.

یافته‌ها: از 993 فرد مورد مطالعه، 529 نفر (3/53%) مرد و 464 نفر (7/46%) زن بودند. فراوانی پولیپ‌ها 153 مورد (4/15%) و فراوانی تومور‌ها 48 مورد (8/4%) بود. بین فراوانی پولیپ‌ها با محل پولیپ ارتباط آماری معنی‌داری وجود داشت (01/0>P) و بیشترین فراوانی در کولون سیگموئید (5/76%) مشاهده شد.  بین فراوانی تومور با محل آن نیز رابطه آماری معنی‌داری وجود داشت (01/0>P) و بیشترین فراوانی در کولون رکتوسیگموئید (8/70%) مشاهده شد. فراوانی تومورها و پولیپ‌ها در مردان به ترتیب 6/1و 7/1 برابر زنان بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه و همچنین مکان‌های شایع پولیپ‌ها و تومور‌ها، استفاده از روش سیگموئیدوسکوپی قابل انعطاف، می‌تواند بسیاری از موارد پولیپ‌ها و تومورهای کولورکتال قابل دسترس را کشف و تا حدودی درمان کند و به این ترتیب از شمار کثیری از سرطان‌های کولورکتال، پیشگیری به عمل خواهد آمد. همچنین در درجه بعدی کولونوسکوپی می‌تواند مواردی را که در رکتوسیگموئیدوسکوپی قابل دسترسی نیست کشف و از موارد مشکوک بیوپسی تهیه کند.