مجله علوم پزشکی رازی

    زمینــه و هــدف: تعییــن ارتبــاط بیــن متغیرهــای FEV1(Forced expiratory volume in one second) و PEFR(Peak expiratory flow rate) همیشه مورد بررسی محققین بوده است. اهمیت این ارتباط در توانایی جایگزین کردن PEFR به جای FEV1 می‌باشد. این مطالعه بر آن است که به بررسی ارتباط بین دو متغیر مقادیر FEV1 و PEFR در مردان جوان با شکایت تنگی نفس متعاقب تستهای تحریکی راه‌های هوایی بپردازد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی ـ تحلیلی در فاصله سالهای 1382 تا 1383 در کلینیـک ریه بیمارستان 505 نزاجا انجام گرفته است. مطالعه حاضر بر روی 143 نفر مــرد جوان با شکایــت تنگــی نفــس انجام شد. همــه نمونه‌ها به صورت کامل، تحت یکی از تستهای تحریکی متاکولین، نوار متحــرک یا دوچرخــه قرار گرفته و آن را درست انجام دادند. تستهای تحریکی و نیز اسپیرومتری‌ها براساس معیارهای ATS(American thoracic society) انجام یافــت. در انتها، تمام موارد و مقادیر متناظر FEV1% با مقادیر متناظر PEFR% مورد بررسی قرار گرفت و مقادیر افت آنها از پایه نیــز بررسی شد. برای آنالیز داده‌ها از شاخص‌های ارزش تشخیصــی حساسیــت، ویژگــی، ارزشهای اخباری منفی و مثبت و نیز نسبت شانس مثبت (PLR=Positive likelihood ratio) و منفی(NLR=Negative likelihood ratio) برای تشخیص افتهای 15% و 20% در FEV1% براساس افت مقادیر مختلف افت PEFR% از 10% تا 30% محاسبه شد و نمودار ROC(Recipient Operator Curve) برای آن رسم شد. یافته‌ها: توزیع متغیر FEV1% از توزیع نرمال پیروی نمی‌کرد ولی توان دوم آن، توزیع نرمال داشت. همبستگی بین توان دوم FEV1% و PEFR% از لحاظ آماری و کلینیکی معنی‌دار بود(000/0=p و 75/0=r). مدل رگرسیونی برای پیشگویی توان دوم با 57/0=r2 به این شکل بود: 2(FEV1%)= PEFR%×42/99. بین افت درصدهای PEFR و FEV1 همبستگی آماری معنی‌داری وجود داشت(000/0=p و 65/0=r). توزیع متغیرهای افت FEV1% و افت PEFR%، نرمال نبود. حساسیت و ویژگی افت 15% تا 20% در PEFR% برای افت 20% در FEV1% مناسب‌ترین بود. افت PEFR% توان کمتری برای پیشگویی 15% افت FEV1% در مقایسه با 20% افت آن داشت. نتیجه‌گیری: در نهایت به نظر می‌رسد که مقادیر خام PEFR% در پیشگویی FEV1% ارزش بالاتری نسبت به افت PEFR% در پیشگویی افت FEV1% دارد. همچنین پیش‌بینی تغییرات FEV1% به کمک تغییرات PEFR% دشوار می‌باشد.