مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: باکتری­های اسید لاکتیک در بهبود طعم فرآورده­های غذایی دخالت کرده و با تولید مواد ضد میکروبی به نام باکتریوسین، نقش عمده­ای را در جلوگیری از رشد ارگانیسم­های فاسدکننده غذا و پاتوژن­ها به عهده دارند. هدف از این مطالعه بررسی اثر آنتاگونیستی لاکتوباسیل­های جدا شده از خاک محل فرآوری ماست محلی بر علیه باکتری­های بیماری­زا بوده است.
روش کار: در این مطالعه از نمونه خاک آلوده به پساب ماست محلی، لاکتوباسیلوس­ها جداسازی و به کمک روش­های بیوشیمیایی شناسایی شدند. خاصیت ضد میکروبی مایع رویی کشت آن­ها برعلیه 5 باکتری بیماری­زا به کمک روش چاهک (Well Diffusion Agar)  و دیسک Diffusion Disk) Agar) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور کاهش خطا هر آزمون سه بار تکرار شد و قطر هاله عدم رشد اندازه گیری و توانایی ضد میکروبی آن­ها با هم مقایسه گردید.
یافته­ها: مطابق با نتایج، سه گونه لاکتوباسیلوس شناسایی شد. این باکتری­ها شامل لاکتوباسیلوس کازئی، پلانتاروم و دلبروکی بود. همچنین این باکتری­ها توان ضد میکروبی خوبی را در مقابل باکتری­های بیماری­زا از خود نشان دادند. بیشترین اثر ضد باکتریایی از لاکتوباسیلوس کازئی بر علیه استافیلوکوکوس اورئوس در روش چاهک با میانگین قطر هاله عدم رشد 66/18 میلی­متر مشاهده شد. 
نتیجه‌گیری: تنوع ارزشمندی از باکتری­های تولید کننده باکتریوسین با فعالیت ضد باکتریایی بر علیه باکتری­های بیماری­زا در لبنیاتی که به صورت سنتی تهیه می­شوند وجود دارد و استفاده از آن­ها در تولید فرآورده­های لبنی صنعتی توصیه می­شود.