مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: بیماری‌های قلبی- عروقی بیشترین علت مرگ و میر در کشور هستند و وجود یک راهنمای بالینی پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی جز نیازهای اساسی برای پیشگیری ازآن ها می‌باشد.

روش کار: انتخاب راهنمای مناسب در چهار مرحله با تشکیل تیمی از متخصصین و پزشکان عمومی انجام شد که با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی (شامل 16 پایگاه) و ارزیابی اولیه راهنماهای یافت شده که 13 راهنما بود شروع و بعد از ارزیابی اولیه از لحاظ (دردسترس بودن نسخه کامل، به روز بودن و سازماندهی مناسب)، تعداد چهار راهنمای منتخب با ابزار نقادی  (Appraisal of Guidelines for Research & Evaluation  AGREEII)، مورد غربال قرار گرفتند. در ادامه، ترجمه راهنمای نهایی منتخب همراه با استخراج سوالات بالینی و توصیه‌ها (طبق توافق خبرگان) انجام و توصیه‌های مناسب با توجه به شرایط بومی کشور و هزینه‌های پیشگیری و درمان مربوطه، جایگزین شدند. در نهایت به صورت یک راهنمای بالینی مدون ارائه گردید.

یافته‌ها: توصیه‌ها در دو بخش مدیریت سبک زندگی (رژیم غذایی، فعالیت فیزیکی) و توصیه‌های بالینی و درمانی (افزایش فشار خون و چربی خون) بیان شده است. به منظورکاهش فشارخون، افراد به شرکت در فعالیت‌های بدنی هوازی متوسط ​​تا شدید، 3 تا 4 بار در هفته، به‌طور متوسط ​​40 دقیقه در هر جلسه، توصیه می‌شوند. در راستای پیشگیری اولیه در افراد بدون ابتلا به دیابت با LDL-C 189- 70 میلی‌گرم در لیتر توصیه به دریافت درمان با استاتین و برآورد خطر ده‌ ساله رخداد بیماری های قلب و عروق، مطرح شده است. در توصیه بالینی مربوط به فشار خون، اگر 135/85mmHg < ABPM/HBPM < 150/90 mmHg  باشد (Home Blood Pressure Monitoring –HBPM; Ambulatory Blood Pressure Monitoring- ABPM) توصیه به درمان دارویی در کنار اقدامات پیشگیرانه می‌شود. اگر سن فرد زیر 55 سال باشد شروع درمان با مهارکننده آنژیوتانسین یا بلوک‌کننده گیرنده آنژیوتانسین و اگر سن بالای 55 سال بود بلوک کننده کانال‌های کلسیم توصیه می‌گردد و در صورت عدم پاسخ درمان ترکیبی توصیه می‌گردد.

نتیجه‌گیری: تاثیر الگوی رژیم غذایی برای کاهش فشارخون، مستقل از تغییرات در وزن و مصرف سدیم می‌باشد. بیماران باید نسبت به انطباق الگوی رژیم غذایی توصیه ‌شده با ترجیحات شخصی و فرهنگی خود تشویق شوند. در راهنمای بالینی حاضر، سعی شده تا بهترین راهکارها و توصیه ها بر اساس شواهد سطح بالا، در دو بخش خدمات پیشگیرانه و اقدامات بالینی ارائه گردد.