مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: یکی از درمان­های جایگزینی مطرح برای درمان نشانه­های زودرس یائسگی، فیتواستروژن­ها هستند. رازک یکی از گیاهانی است که حاوی ترکیبات فیتواستروژنی است ولی تا به حال تأثیر آن بر روی نشانه­های زودرس یائسگی بررسی نشده است. لذا این مطالعه با هدف تعیین تأثیر قرص رازک بر نشانه­های زودرس یائسگی در زنان پست­منوپوز انجام گرفت.

 روش کار: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده دو سوکور بر روی 60 نفر زن پست­منوپوز شهر تبریز در سال 1392انجام گرفت. نمونه ها با روش بلوک­بندی تصادفی به دو گروه 30 نفر تخصیص داده شدند. گروه مداخله، روزانه 500 میلی­گرم قرص رازک و گروه کنترل، 500 میلی­گرم قرص دارونما (محتوی لاکتوز) را به مدت 90 روز دریافت نمودند. نشانه­های زودرس یائسگی با استفاده از مقیاس گرین (63-0) ارزیابی شد که قبل از مداخله، 4، 8 و 12 هفته بعد از مداخله تکمیل گردید. از آزمون ANCOVA برای آنالیز داده­ها استفاده ­شد.

یافته‌ها: بین دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک و باروری تفاوت چندانی وجود نداشت. هیچ افت نمونه­ای در دو گروه تا پایان مداخله وجود نداشت. میانگین نمره کلی گرین به طور معناداری در گروه رازک در پایان هفته چهارم (9/9- تا 6/13- : 95% confidence interval ,7/11- :adjusted difference) ، هفته هشتم (7/21- تا 5/25- ,6/23-) و هفته دوازدهم پس از مداخله (1/28- تا 7/31- , 9/29-) کمتر از گروه پلاسبو بود. هیچگونه اثرات جانبی ناشی از مداخله مشاهده نشد.

نتیجه­گیری: نتایج نشان داد که قرص رازک جهت درمان نشانه­های زودرس یائسگی در زنان پست­منوپوز موثر می­باشد. از آنجایی که این گیاه احتمالاً عوارض ناشی از هورمون درمانی را نیز ندارد، بنابراین می­تواند به عنوان یک درمان آلترناتیو موثر مدنظر باشد.