مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: باوجود اثبات ارتباط مثبت بین فعالیت فیزیکی و سلامت مادران، اما بنا به دلایلی سطح فعالیت فیزیکی در طول بارداری کاهش می‌یابد. برخی مطالعات پیشنهاد داده‌اند که خودکارآمدی درک شده با انجام فعالیت فیزیکی در ارتباط تنگاتنگ می‌باشد. هدف از این مطالعه تعیین سطح فعالیت فیزیکی، میزان خودکارآمدی، آگاهی از منافع و نکات ایمنی حین فعالیت فیزیکی زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی و درمانی منطقه 22 تهران بود.

روش کار: مطالعه از نوع بررسی مقطعی بود که بر روی 205 زن باردار و با روش سرشماری انجام شد. ابزار مطالعه، پرسشنامه خود گزارشی جهت سنجش خودکارآمدی و میزان آگاهی از فواید و نکات ایمنی فعالیت فیزیکی، پرسشنامه ویژگی‌های دموگرافیک و نسخه کوتاه پرسشنامه بین‌المللی فعالیت فیزیکی (International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) بودند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS16 و آزمون آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه (ANOVA One Way) و مجذور کای (Chi-square) استفاده گردید. سطح معنی‌داری مطالعه 05/0 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد خودکارآمدی ارتباط معناداری با تحصیلات (04/0=p) و سطح فعالیت فیزیکی (008/0=p) مادران داشت. افراد با تحصیلات دانشگاهی و دارای فعالیت فیزیکی متوسط و شدید در مجموع از خودکارآمدی بالاتری برخوردار بودند. بین سطح فعالیت فیزیکی با تحصیلات (01/0=p) و شغل مادران (01/0=p) نیز ارتباط معناداری مشاهده گردید. بین خودکارآمدی با سن افراد (36/0=p) و موقعیت بارداری (95/0=p) ارتباط معنی‌داری یافت نشد. تنها 1/33% (68 نفر) می‌دانستند فعالیت فیزیکی سطح انرژی مادر را افزایش می‌دهد و 2/52% (107 نفر) اطلاع داشتند فعالیت فیزیکی می‌تواند به پیشگیری و درمان دیابت کمک نماید. تنها 9/25% (53 نفر) ذکر کردند مادری که اضافه وزن دارد به احتمال زیاد فرزند چاق یا دارای اضافه وزن به دنیا خواهد آورد.

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه ضرورت ارتقاء سطح آگاهی زنان درباره منافع سلامتی و نکات ایمنی حین فعالیت فیزیکی در دوران بارداری را تأیید نمود.