مجله علوم پزشکی رازی

هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات درمانی مقادیر 25 و 50 واحدی سم بوتولینوم در درمان شقاق مزمن مقعد و مقایسه تاثیر مقدار دارو در روند بهبودی بیماران بوده است. در این بررسی از نظر آماری، از آزمون مقایسه نسبت‌ها و chi-square جهت تعیین مقدار سم، بهبودی کامل، بهبودی نسبی و عود بیماری استفاده گردید.شقاق مزمن مقعدی توسط انقباض اسفنکتر داخلی مقعد به وجود می‌آید. اسفنکتروتومی اگر چه در 85 تا 95% بیماران موفقیت‌آمیز است، اسفنکتر مقعد را به طور دایم تضعیف کرده و ممکن است با ناهنجاری مقعد و بی‌اختیاری دفع گاز و مدفوع و عفونت‌ها همراه باشد. در این مطالعه 69 بیمار که برای آن‌ها تزریق داخل اسفنکتری سم بوتولینوم نوع A ( Dysport ) انجام شده بود، مورد بررسی قرار گرفتند. پنجاه و هشت بیمار دارای شرایط لازم یعنی شقاق مزمن و ایدیوپاتیک و بدون مشکل مقعدی بودند که وارد این مطالعه غیر تصادفی و آینده‌نگر شدند. یازده بیمار به علت همراهی شقاق با همورویید و فیستول یا سابقه عمل جراحی روی کانال مقعدی کنار گذاشته شدند. داشتن شرایط لازم برای ورود به مطالعه تنها با معاینه کلینیکی و بدون استفاده از مانومتری تعیین می‌شد. بیماران براساس تزریق مقدار سم بوتولینوم به 2 گروه درمانی تقسیم شدند که گروه اول(34 نفر) با مقدار 25 واحدی و گروه دوم(24 نفر) با مقدار 50 واحدی سم درمان شدند.دو ماه پس از درمان 26 بیمار در گروه اول(5/76%) و 16 بیمار در گروه دوم(6/66%) بهبودی کامل یافتند. بهبودی علامتی یا نسبی در 3 بیمار از گروه 25 واحدی(8/8%) و 2 بیمار از گروه 50 واحدی(4/8%) مشاهده شد. براساس آزمون‌های آماری و آزمون مقایسه نسبت‌ها تفاوت معنی‌داری بین 2 گروه دیده نشد. با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان گفت که تزریق سم بوتولینوم یک روش درمانی ایمن و موثر و هم چنین آسان و ارزان در درمان شقاق مزمن مقعدی است که با عوارض جانبی کمی همراه می‌باشد. درصد بهبودی در این روش به مقدار سم ارتباطی نداشته و با افزایش مقدار سم بهبودی افزایش نمی‌یابد. در این مطالعه عوارض موقتی یا دایم و هم چنین عود در بیماران مشاهده نشد.