مجله علوم پزشکی رازی

زمینه و هدف: در اواخر دهه‌ی 70 با ابداع کاتترهای ورید مرکزی جهت انجام همودیالیز، یک تغییر بنیادین در درمان بیماران نیازمند به دیالیز به وجود آمد و در حال حاضر استفاده از کاتترهای ورید مرکزی (Central Vein Catheter -CVC) یک روش کاربردی و شایع می‌باشد. با افزایش میزان استفاده از این روش‌ها، روشن شدن میزان دقیق این عوارض برای جراحان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. لذا، در این مطالعه  به تعیین فراوانی عوارض این کاتتر ها و میزان بقای آن‌ها در بیماران همودیالیزی تحت درمان در بیمارستان شهید هاشمی نژاد تهران طی سال‌های 90-1389  پرداخته شد.

روش کار: در این مطالعه مقطعی – توصیفی اطلاعات حاصل از فرم­های پرونده تمام بیماران در گروه سنی بالای 18 سال که از تاریخ بهمن 1389 الی تیر ماه 1390 جهت همودیالیز به بیمارستان شهید هاشمی نژاد تهران مراجعه نموده بودند و برای آن‌ها کاتتر ورید مرکزی جایگذاری شد، به روش سرشماری (Census) جمع آوری شد. به این ترتیب پرونده 150 بیمار وارد این مطالعه شد. محل‌های کاتتر، عوارض مربوط به کاتتر، Cr، Hb، میزان بقای کاتترها و معیار‌های دموگرافیک بیماران جمع آوری و تحلیل شد.

 یافته‌ها: از میان 150 پرونده بررسی شده، 122 نفر (81%) مرد و 28 مورد (19%) زن بودند. میانگین سن این بیماران 15 ±2/56 سال بود (19 تا 87 سال). آنالیز رگرسیون بین افراد با و بدون عارضه نشان داد که افزایش سن (78/0=PR، 003/0=p)، کاهش Hb (34/0=PR، 04/0=p) و نیز افزایش Cr (45/0=PR، 023/0=p) و BUN (37/0=PR، 014/0=p) با بروز عوارض مرتبط با کاتتر به عنوان ریسک فاکتور مستقل، ارتباط آماری معنی‌داری دارند. میزان بقای یک ماهه کاتترهای موقت 88% و بقای دو ماهه آن ها 69% بود.

نتیجه گیری: نرخ کلی عوارض در مطالعه بالاتر از مطالعات سایر کشورها نبود. میزان آنمی در بیماران مورد بررسی بسیار بیشتر بود. بیشترین عارضه درگیر کننده عفونت کاتتر و پس از آن ترمبوز کاتتر بود. بقای کاتتر های ورید مرکزی در ایران با مطالعات گذشته قرابت قابل قبولی دارد.