مجله علوم پزشکی رازی

آنزیم گلوتامیک اسید دکربوکسیلاز( GAD ) که مسئول تبدیل گلوتامیک اسید به گاما آمینوبوتیریک اسید است یک نوروترانسمیتر مهاری غالب در سیستم اعصاب مرکزی می‌باشد. پروتئین GAD ، 2 ایزومر مولکولی دارد که وزن مولکولی یکی از آنها 65 کیلودالتون ( GAD65 ) و دیگری 67 کیلودالتون( GAD67 ) است. ژن 65 GAD روی کروموزوم 10 قرار دارد و در سلولهای بتای پانکراس بیان می‌شود. در بیماران IDDM غلظتهای بالای GADA مشاهده می‌شود و 65 GAD نقش مهمی در پیشگویی دیابت IDDM ایفا می‌کند. سنتز این اتو آنتی‌ژن در سلولهای بتا توسط غلظتهای زیاد گلوکز تحریک شده و افزایش می‌یابد، بنابراین افزایش عملکرد سلولهای جزایر بتای پانکراس سبب افزایش بیان ژن و سنتز پروتئین 65 GAD در این سلولها شده و منجر به تولید آنتی‌بادی بر ضد آن می‌گردد( Anti-GAD ). در برخی از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو میزان 65 Anti-GAD افزایش یافته ( Anti-GAD مثبت) و بیمار بعد از مدت کوتاهی به انسولین وابسته می‌شود. در این مطالعه میزان آنتی‌بادی ضد گلوتامیک اسید دکربوکسیلاز(65 Anti-GAD ) در 50 نفر از بیماران دیابتی نوع دو ایرانی و 32 نفر از وابستگان درجه اول آنها و 56 نفر از افراد سالم تعیین و مقایسه گردید. تعیین میزان Anti-GAD با روش ELISA صورت گرفت. میانگین میزان Anti-GAD در افراد سالم 01/7 ± 64/6 نانوگرم در میلی‌لیتر و در افراد بیمار 59/13 ± 76/10 نانوگرم در میلی‌لیتر و در وابستگان درجه اول آنها 1/32 ± 71/19 نانوگرم در میلی‌لیتر به دست آمد. با در نظر گرفتن Cut off ، درصد فراوانی Anti-GAD مثبت در بیماران 18% و در وابستگان درجه اول آنها 9/21% بود و هیچ یک از افراد طبیعی، تیتر مثبت 65 Anti-GAD را نداشتند. از نظر فراوانی، میزان Anti-GAD مثبت در بیماران نسبت به افراد سالم افزایش معنی‌داری را نشان داد(001/0 P< ) که این حالت در وابستگان درجه اول بیماران نسبت به افراد سالم نیز وجود داشت(001/0= P ). براساس نتایج حاصل از این مطالعه به نظر می‌رسد که تخمین میزان Anti-GAD می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید در پیشگویی ابتلا به دیابت و وابستگی آن به انسولین به کار گرفته شود.