مجله علوم پزشکی رازی

  زمینه و هدف : عوامل مختلفی در بروز فشار خون بالا تاثیر گذارند که از آن جمله می توان به عوامل محیطی و شغلی اشاره نمود. امروزه نوبت کاری (شیفت کاری) یک نوع برنامه رایج کاری محسوب می شود. در مطالعاتی که در مورد اثر نوبت کاری بر فشار خون انجام گرفته ، نتایج متفاوتی حاصل شده است. در این مطالعه اثر نوبت کاری بر میزان شیوع فشار خون بالا(هایپرتانسیون) و پیش فشارخونی (پره هایپرتانسیون) در کارگران مرد یک کارخانه لاستیک سازی مورد بررسی قرار گرفت.

  روش کار : در یک مطالعه مقطعی 265 نفر از کارگران واحد تولید یک کارخانه‌ی لاستیک سازی مورد مطالعه قرار گرفتند. کارگران به دو گروه نوبت کار و روزکار تقسیم شدند و فشار خون سیستولیک و دیاستولیک آن‌ها به روش استاندارد اندازه گیری شد. سپس میانگین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و نیز میزان شیوع هایپرتانسیون و پره هایپرتانسیون در دو گروه با هم مقایسه شد. همچنین از آنالیز رگرسیون با کنترل عوامل مخدوشگر به منظور بررسی ارتباط نوبت کاری با شیوع فشار خون بالا استفاده گردید. از آمار توصیفی جهت توصیف متغیرها و از آزمون های کای دو، تی تست و لوجستیک رگرسیون جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.

  یافته ‌ ها: گروه های مورد مطالعه از نظر سن، سابقه کار، شاخص توده بدنی، مصرف سیگار و بقیه متغیرهای مرتبط با فشار خون با یکدیگر اختلاف معنی‌داری نداشتند (05/0 p> ). میانگین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و فراوانی هایپرتانسیون و پره هایپرتانسیون در کارگرانی که نوبت کار بودند بطور معنی داری بالاتر از روزکاران بود (05/0 p< ) . پس از تعدیل متغیرهای مخدوش کننده، ارتباط معنی داری بین فشار خون بالا با نوبت کاری به دست آمد (012/0= p ). خطر نسبی ابتلا به فشار خون بالا درکارگران نوبت کار 86/2 برابر کارگران روز کار بود.

  نتیجه ‌ گیری : براساس نتایج این مطالعه به نظر می رسد نوبت کاری می تواند عامل خطری برای فشار خون بالا و پیش فشار خونی باشد. توصیه می‌گردد کارگرانی که به صورت نوبت کاری مشغول به کار هستند به طور منظم از نظر فشار خون بررسی گردند.