مجله علوم پزشکی رازی

  زمینه و هدف: مدل های حیوانی استرس روانی- اجتماعی مدل مناسبی برای بررسی اختلالات رفتاری و هورمونی در انسان ها است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر استرس روانی- اجتماعی بر غلظت تستوسترون پلاسما و درک درد می باشد.

  روش‌کار: در این تحقیق تجربی از 74 موش نر (250-200 گرم) و 20 موش ماده (300- 200 گرم) استفاده گردید. در گروه های آزمایشی 1 S و 2 S موش های مغلوب 5 روز و هر روز به ترتیب به مدت 30 دقیقه و 4 ساعت در معرض موش های مهاجم قرار می ‌ گرفتند. در گروه‌های کنترل موش های مغلوب و مهاجم یا در دو اتاق جداگانه نگهداری می شدند ) 1 C ) و یا در یک اتاق ولی در دو قفس جداگانه نگهداری می شدند ) 2 ‌ C ). درک درد به وسیله آزمون flick Tail سنجیده شد. از روش رادیوایمنواسی برای اندازه گیری غلظت تستوسترون استفاده شد. از برنامه نرم افزاری SPSS V.11 و تست آماری One Way ANOVA برای مقایسه گروه ها استفاده گردید.

  یافته‌ها : استرس روانی – اجتماعی موجب کاهش غلظت تستوسترون در گروه های مورد مطالعه گردید( 1 S و2 S ). زمان تاخیر در آزمون Tail flick در گروه 2 S s) 4/0 ± 2/4 ( و در گروه 2 ‌ C ( s 2/0 ± 2/4) نسبت به گروه کنترل 1 C ( s 8/0 ± 9/5) کاهش معنی دار یافت. علاوه براین، اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه 1 S و 2 S وجود داشت (01/0 p< ). از نظر زمان تاخیر بین گروه مغلوب 1 S و گروه ‌ های کنترل اختلاف معنی ‌ داری مشاهده نگردید.

  نتیجه‌گیری : داده های این مطالعه نشان می دهد که درک درد بستگی به مدت مواجهه روزانه بین موش های مغلوب و غالب دارد( 30 دقیقه مواجهه در روز اثری بر آستانه درک درد ندارد، ولی 4 ساعت مواجهه در روز منجر به هیپرآلژزیا می شود). همچنین استرس روانی-اجتماعی موجب کاهش غلظت تستوسترون پلاسما شده و این اثر وابسته به مدت مواجهه بین دو گروه موش مغلوب و غالب ندارد.