مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: سیکلوسپورین یک سرکوب‌کننده سیستم ایمنی با پنجره درمانی باریک است. به دلیل تفاوت‌های بین فردی فراوانی که در فارماکوکینتیک سیکلوسپورین وجود دارد، غلظت خونی توتال سیکلوسپورین به عنوان راهنمایی برای تنظیم دوز دارو در بیماران پیوندی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین روش دقیق و مناسبی برای پایش درمانی سیکلوسپورین در کودکان با کلیه پیوندی و یافتن بهترین زمان برای نمونه‌گیری جهت پایش درمانی (Therapeutic Drug Monitoring = TDM) سیکلوسپورین برای کنترل بیماران پیوند کلیه به منظور کاهش فعالیت سیستم ایمنی در کنارکمترین عوارض جانبی است. روش بررسی:در این مطالعه تجربی، 29جوان (16 پسر و 13 دختر) با میانگین سنی 3/2± 5/14 سال (از 8 تا 20 سال) که حداقل 6 ماه از دریافت پیوند ایشان می‌گذشت، وارد مطالعه شدند. بیماران علاوه بر سیکلوسپورین-آ، داروهایی چون پردنیزولون، میکوفنولیت موفتیل، آهن و اسیدفولیک نیز مصرف می‌کردند. وضعیت بالینی وکارکرد کلیوی بیماران ثبت شد. میزان سیکلوسپورین-آ در خون بیماران در زمان قبل از مصرف دارو و 5/0، 1، 5/1، و 2 ساعت بعد از دریافت دارو، با استفاده از روش رادیوایمونواسی تعیین گردید�و با استفاده از ضریب همبستگی Pearson، آنالیز آماری صورت گرفت.

یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که روش استفاده شده برای تعیین مقدار سیکلوسپورین-آ در خون، روشی دقیق و تکرارپذیر است. حداقل مقدار قابل اندازه‌گیری سیکلوسپورین-آ، 5 نانو گرم در میلی‌لیتر و درصد بازیافت، 109-86% بوده است. ضرایب تغییرات بین روزی و درون روزی برای 3 غلظت اختیاری سیکلوسپورین-آ در خون، به ترتیب 8% و 8/5% بود. میانگین غلظت زمان صفر و 5/1 ساعت پس از تجویز دارو به ترتیب 3±100و 2/19±515 میکروگرم در دسی لیتر بود. میانگین سطح کراتینین سرم 9/0(1/0- 9/1) میلی‌گرم در دسی لیتر بود. ارتباط معنی‌داری بین کراتینین سرم، دوز سیکلوسپورین-آ و غلظت زمان 5/1 ساعت وجود داشت؛ در حالیکه بین سن، کراتینین سرم و غلظت زمان 5/1ساعت ارتباط وجود نداشت. همچنین بین غلظت زمان صفر و هیچ یک از پارامترهای بالا ارتباط وجود نداشت. بنابراین نتیجه این مطالعه نشان می‌دهد که غلظت خونی 5/1ساعت بعد از دریافت دارو بهترین نشانگر برای پایش درمانی دارو در کودکان ایرانی است و بهترین ارتباط را با دوز و سطح کراتینین دارد.

نتیجه‌گیری: روش استفاده شده برای اندازه‌گیری سیکلوسپورین-آ در خون، روشی دقیق و تکرارپذیر است و برای مطالعات کینتیکی سیکلوسپورین-آ مناسب است. بر اساس یافته‌های این مطالعه می‌توان چنین نتیجه گرفت که به منظور آسایش بیماران پیوندی در سنین پایین، اندازه‌گیری سطح خونی سیکلوسپورین-آ در یک نوبت قابل انجام است و بهترین زمان بر اساس این مطالعه، زمان 5/1 ساعت بعد از مصرف دارواست.