مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis-RA) یک بیماری خودایمنی التهابی مزمن است که با سفتی، درد و تورم مفاصل همراه است. در مطالعات مختلف مشخص شده است که بعضی از مواد غذایی اثرات سودمند یا مضری بر این بیماری داشته است و در چندین مطالعه گزارش کرده‌اند که رژیم غذایی گیاه‌خواری و نیز استفاده از محصولات لبنی اثرات مثبتی در بهبود RA داشته است. هدف از این پژوهش، بررسی دریافت منابع غذایی آنتی‌اکسیدان و عوامل تغذیه‌ای مؤثر بر بیماری آرتریت روماتوئید در زنان بوده است.

روش بررسی: در این مطالعه موردی – شاهدی زنان مبتلا به RA مراجعه‌کننده به کلینیک تخصصی روماتولوژی شهر اهواز و افراد سالم همراه بیمار که از نظر سن و جنس با بیماران همسان‌سازی شده بودند (هر گروه 40 نفر) انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها به روش مستقیم با استفاده از پرسشنامه بسامد غذایی (Food Frequency Questionnaire-FFQ) صورت گرفت. در این پرسشنامه (FFQ) تکرار مصرف غذایی در 3 دسته روزانه، هفتگی و به ندرت تقسیم شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری t و مجذور کای و به کمک نرم‌افزار SPSS V. 13 تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: از بین گروه‌های غذایی مورد بررسی: مصرف روزانه گوجه فرنگی 3 برابر (02/0 P <)، مصرف هفتگی تن ماهی 3/4 برابر (01/0 P <)، مصرف روزانه میوه 7/1 برابر (04/0 P <) و مصرف هفتگی آب میوه 6/4 برابر (02/0 P <) در گروه شاهد نسبت به گروه بیمار بالاتر بود. درحالیکه عادت به مصرف بادام زمینی در بیماران،
5 برابر گروه شاهد بوده است. بالغ بر یک سوم بیماران گزارش نمودند که مصرف خیار و 20% مصرف بادمجان باعث تشدید بیماری و سیر و ماهی در قریب به یک چهارم بیماران سبب تخفیف بیماری شده است. شیوع چاقی (برحسب درصد چربی بدن) در بیماران، 4 برابر افراد سالم مشاهده شد (05/0 P <).

نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته‌های به دست آمده مشخص گردید دریافت برخی از مواد غذایی ازقبیل: شیر، گوجه فرنگی، تن ماهی، میوه و آب میوه در بیماران کم بوده است، درحالیکه مصرف بادام زمینی به عنوان یک ماده غذایی آلرژی‌زا در بیماران بالاتر بوده است. مصرف مواد غذایی ازقبیل خیار و بادمجان سبب تشدید علائم، ولی مصرف ماهی و سیر با تخفیف علائم RA همراه بوده است. همچنین شیوع بالای چاقی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مشاهده گردید. توجه به الگوی غذایی این بیماران، کاهش وزن بدن و دریافت منابع غذایی آنتی‌اکسیدان توصیه می‌شود.