مجله علوم پزشکی رازی

    زمینه و هدف: درمان‌های جایگزین کلیه، اغلب با تغییرات عناصر کمیاب و متابولیسم ویتامین‌ها همراه است. تجویز مولتی‌ویتامین‌ها به بیماران دیالیزی به صورت روتین در مراکز دیالیز صورت می‌گیرد. غلظت پلاسمایی تیامین، نشانگر خوبی برای وضعیت تغذیه‌ای بیمار است. در این مطالعه یک روش دقیق کروماتوگرافی با کارکرد عالی برای تعیین غلظت پلاسمایی تیامین در انسان راه‌اندازی شده و غلظت پلاسمایی تیامین در گروهی از بیماران همودیالیزی بررسی شده است. هدف از انجام این پژوهش، اندازه‌گیری میزان تیامین در خون بیماران همودیالیزی مزمن به منظور ارزیابی نیاز یا عدم نیاز این بیماران به مکمل‌های حاوی تیامین است.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی، پلاسمای 9 نفر بیمار همودیالیزی ایرانی برای تعیین میزان تیامین آن آنالیز شده و با یک گروه داوطلب سالم ایرانی مقایسه شد. طریقه عمل بر اساس اکسیداسیون تیامین قبل از ورود به ستون و تبدیل آن به تیوکروم و سپس ردیابی توسط ردیاب فلورسنت بود. 1 میلی‌لیتر از پلاسما توسط تری کلرواستیک اسید دی پروتئینه شده و تیامین توسط دی‌اتیل اتر استخراج شد. سپس سیانوژن بروماید (3/0 میلی‌لیتر) اضافه شد تا تیامین را به تیوکروم تبدیل کند. نمونه‌ها (25 میکرولیتر) به یک ستون (mm 250 × 6/4) µm 4 ,‌₈Novapak C تزریق شد. فاز متحرک شامل متانول: بافر فسفات (30 میلی‌مولار) با نسبت 55:45 و 05/0 % سدیم لوریل سولفات بود. نتایج به دست آمده با استفاده از Student t-test و ANOVA یک طرفه آنالیز شد. آنالیز اطلاعات با استفاده از برنامه SPSS VB

یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که روش استفاده شده برای تعیین مقدار تیامین در پلاسما، روشی بسیار دقیق و تکرارپذیر است. حداقل مقدار قابل اندازه‌گیری تیامین 2/0 نانو گرم در میلی‌لیتر و درصد بازیافت حدود 85% بوده است. ضرائب تغییرات بین روزی و درون روزی برای 3 غلظت اختیاری تیامین در پلاسما در محدوده 94/2-2/0‌% بود. میانگین غلظت پلاسمایی تیامین در 10 نفر داوطلب سالم 95/0± 07/3 نانوگرم در میلی‌لیتر و در بیماران 12/1±72/4 نانوگرم در میلی‌لیتر قبل از همودیالیز و 67/0±29/4 نانوگرم در میلی‌لیتر بعد از همودیالیز بود. مطالعه حاضر نشان می‌دهد که میانگین غلظت پلاسمایی تیامین در بیماران همودیالیزی ایرانی تفاوت معنی‌داری با داوطلبین سالم ایرانی ندارد و همچنین قبل و بعد از دیالیز نیز تغییر چندانی نمی کند.

نتیجه‌گیری: روش استفاده شده برای اندازه‌گیری تیامین در پلاسما روشی حساس، دقیق و تکرارپذیر است و برای مطالعات کینتیکی تیامین مناسب است. بر اساس یافته‌های این تحقیق می‌توان چنین نتیجه گرفت که بیمارانی که به صورت مزمن تحت همودیالیز قرار می‌گیرند، تفاوت معنی‌داری در مورد غلظت تیامین با افراد سالم ندارند و میزان ویتامین موجود در رژیم غذایی این افراد برای رفع نیاز بدن کافی به نظر می‌رسد و دریافت ویتامین اضافی توسط این بیماران ضروری نیست.