زمینه و هدف: درد سطح تحتانی پاشنه، از شکایات شایع بیماران مراجعه کننده به درمانگاه‌های ارتوپدی است. علت این درد مشخص نیست؛ یکی از علل پیشنهاد شده، وجود خار پاشنه است. بررسی شیوع خار پاشنه در بیمارانی که از درد سطح تحتانی پاشنه شکایت دارند و مقایسه آن با جمعیت عمومی که هدف انجام مطالعه حاضر است، یکی از روشهایی است که می‌تواند به تأیید یا رد این فرضیه کمک کند. روش بررسی: در یک مطالعه Cross Sectional که به صورت توصیفی ـ مقایسه‌ای انجام شد، تعداد ۶۲۵ رادیوگرافی نیم رخ پاشنه، شامل ۴۲۷ مورد از جمعیت عمومی بالای ۴۰ سال و ۱۹۸ مورد از بیماران با پاشنه دردناک بالای ۴۰ سال، مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: شیوع خار پاشنه در جمعیت عمومی، ۰۲/۳۳% و در گروه بیماران، ۷۹/۷۹% بود که این اختلاف، از نظر آماری قابل توجه است(۰۰۰/۰=P ۵۷۰/۱۳۱=χ۲). شیوع خار با بالا رفتن سن در گروه جمعیت عمومی افزایش یافت اما در گروه بیماران چنین ارتباطی وجود نداشت. شیوع خار در زنهای بدون درد از مردان بدون درد بیش‌تر بود(۹/۴۰% در مقابل ۸/۲۲%، ۰۰۱/۰=P). متوسط اندازه خار در گروه بیماران، ۵۵۳۶/۶ میلیمتر(۳۶۵۸/۲=SD) و در گروه جمعیت عمومی، ۳۶۷۲/۵ میلیمتر(۵۶۸۳/۲=SD) بود که اختلاف قابل توجهی است(۰۰۴/۰=P). در مورد زاویه خار با سطح تحتانی استخوان پاشنه در دو گروه، اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده اگر چه به صراحت نمی‌توان وجود خار پاشنه را عامل درد این ناحیه دانست اما می‌توان گفت وجود خار یک عامل مستعد کننده در ایجاد درد بوده است و یا این که درد و ایجاد خار یک پاتوژنز مشترک داشته‌اند.
