مجله علوم پزشکی رازی

---

  زمینه و هدف: استروئیدهای مادری اثرات گوناگونی بر روی تکامل مغز دارند. تاموکسیفن، بعنوان آنتاگونیست استروژن در مغز، باعث مرگ سلولی در سلولهای هیپوکامپ در حال تکامل موش صحرائی می‌گردد. استروژن تاثیر مهمی بر روند اعمال شناختی، یادگیری، پیری، آنژیوژنزیس، نوروژنزیس و حفاظت نورون‌ها دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر تاموکسیفن به عنوان آنتاگونیست استروژن بر فعالیت آنزیم نیتریک اکسید سینتاز( NOS = Nitric oxide synthase ) موجود در نورون‌های پیرامیدال هیپوکامپ در حال تکامل موش صحرائی بود.

  روش بررسی: در این مطالعه که از نوع تجربی( experimental ) بوده است، ۱۲ دسته موش صحرائی در ۳ گروه کنترل، تجربی و Sham بررسی شدند که در هر گروه ۴ رده سنی جنین فول‌ترم( E_۲۲ )، نوزاد یک روزه( P_۱ )، یک هفته( P_۷ ) و سه هفته( P_۲۱ ) مورد آزمایش قرار گرفت. تزریق تاموکسیفن به میزان ۳۵۰ میکروگرم در حلال پروپیلن گلیکول، ۲ روز قبل از زایمان، بصورت داخل صفاقی، روزی ۲ بار انجام گرفت. پس از تهیه نمونه و برش انجمادی، واکنش هیستوشیمی بر روی ناحیه CA۱ هیپوکامپ انجام گردید و میزان واکنش NADPH-diaphorase ( Reduced form of Nicotinamide adenine-dinucleotide phosphate ) بوسیله میکروسکوپ نوری مطالعه گردید. آنالیز نهایی توسط برنامه آماری ( version ۱۱,۰ ) SPSS و Independent-Samples T Test در تمام گروه‌ها انجام گردید.

  یافته‌ها: نتایج مشخص می‌سازد که در مراحل اولیه تکامل، تراکم سلولی کم بوده و بتدریج ضخامت لایه سلولی افزایش می‌یابد، بطوری که در هفته سوم بعد از تولد بیش‌ترین ضخامت مشاهده می‌شود. با توجه به نیمه عمر کوتاه تاموکسیفن، دیده شد که این ماده قادر است بیش‌ترین اثر را بر گروه E۲۲ و P۱ و همچنین P۷ بگذارد و رسپتور استروژن را بلوک کند. در این مطالعه در نمونه‌هایی که تاموکسیفن دریافت نکردند، به دلیل وجود استروژن، میزان واکنش NADPH-diaphorase که بیانگر میزان فعالیت NOS می‌باشد، بیش‌تر بود و در نمونه‌هایی که تاموکسیفن دریافت نمودند، در مراحل اولیه دریافت، یعنی قبل از تولد و ۱۶ ساعت بعد از تولد به دلیل بلوکه شدن رسپتور استروژن، میزان واکنش NADPH-diaphorase کاهش یافت و با گذشت زمان، این پاسخ رو به زوال گذاشت. از طرفی تعداد سلولهای عصبی در ناحیه CA۱ هیپوکامپ متناسب با کاهش فعالیت NOS در این ناحیه، کاهش نشان داد. کاهش فعالیت NOS و نیز کاهش سلولهای هیپوکامپ در گروه‌های جنین ۲۲ روزه(فول ترم) و نوزاد یک روزه و یک هفته‌ای مشاهده شد که به نظر می‌رسد که به علت کوتاه بودن عمر تاموکسیفن باشد.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از مطالعه حاضر، نشان می‌دهد که هورمون استروژن بر رشد و تکامل سلولهای پیرامیدال هیپوکامپ که با واسطه نیتریک اکسید صورت می‌گیرد، موثر می‌باشد.

---

  زمینه و هدف : در سال‌های اخیر مدارک فراوانی از دخالت آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد در بیماری زایی اسکلروز متعدد و آنسفالومیلیت تجربی خود ایمن ( EAE= Experimental Autoimmune Encephalomyelitis )، مدل جانوری اسکلروز متعدد، به دست آمده است. بنابراین آل-ترانس رتینوئیک اسید ( ATRA= All-Trans Retinoic Acid ) به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان ممکن است که در کاهش شدت بیماری موثر باشد.

  روش کار: تحقیق حاضر از نوع مداخله‌ای–تجربی می‌باشد. بیماری EAE از طریق ایمن سازی با پپتید MOG۳۵-۵۵ و ادجوانت کامل فروند Freund's adjuvant) )، در موش‌های ماده C۵۷BL/۶ القاء شد. سپس موش‌های مبتلا در دو گروه ۷ رأسی قرار گرفتند. همچنین ۷ رأس موش نیز به عنوان گروه سالم در نظر گرفته شدند. درمان با ATRA ( mg/kg ۲۵-یک روز در میان) از زمان بروز علائم درمانگاهی در گروه درمانی (روز ۱۲) آغاز گشت. هم‌زمان، گروه کنترل تنها حلال دارو را دریافت نمودند. علائم تا زمان کشتار موش‌ها (روز ۳۳) روزانه ثبت گردید. سپس میزان تولید نیتریک اکسید در محیط کشت سلول‌های طحالی و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی در سرم موش‌ها سنجیده شد.

  یافته‌ها: تجویز ATRA پس از بروز علائم بیماری به طور معنی‌داری موجب تخفیف بیماری گردید. به دنبال تحریک مجدد پادگنی ( antigen-specific re-stimulation ) در سلول‌های جدا شده از طحال، تولید نیتریک اکسید در گروه تحت درمان با ATRA به طور معنی‌داری کاهش یافت و به محدوده سطح آن در موش‌های سالم رسید. همچنین درمان با ATRA از کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم در موش‌های مبتلا ممانعت به عمل آورد.

  نتیجه ‌ گیری : لااقل بخشی از اثرات مفید ATRA در درمان EAE به دلیل کاهش سطح نیتریک اکسید و بهبود قابلیت دفاع آنتی اکسیدانی صورت می‌گیرد.

---

  زمینه و هدف : پرفشارخونی یکی از اصلی ترین عوامل خطرزای بیماری‌های قلبی عروقی پس از دهه پنجم زندگی زنان است اما مکانیسم های مسئول افزایش فشارخون پیچیده می باشند. لذا تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر تمرین هوازی بر سطوح اندوتلین-۱، پروتئین واکنشی C و نیتریک اکسید در زنان یائسه پرفشارخون انجام شد.

  روش کار: دراین مطالعه نیمه تجربی کنترل شده، ۲۰ زن یائسه غیرفعال (۵۰ تا ۵۵ سال) مبتلابه پرفشارخونی ضعیف، به طورتصادفی به دوگروه مساوی تمرین هوازی وکنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل ۴۵ تا ۶۰ دقیقه فعالیت هوازی ریتمیک با شدت۵۰ تا ۶۵ درصد حداکثرضربان قلب، ۳ جلسه در هفته و به مدت ۶ هفته بود. فشارخون سیستولی و دیاستولی و سطوح اندوتلین-۱ ، پروتئین واکنشی C ونیتریک اکسید پلاسمایی قبل و پس از مداخله اندازه گیری شد. آنالیزآماری داده ها با استفاده ازآزمون t مستقل و t وابسته صورت گرفت (۰۵/۰ p< ).

  یافته‌ها: کاهش معنی داری در فشارخون سیستولی (۰۰۱/۰= p ) و دیاستولی (۰۰۸/۰= p ) پس از فعالیت هوازی مشاهده شد که با افزایش قابل توجه نیتریک اکسید (۰۰۲/۰= p ) و کاهش سطوح اندوتلین-۱ (۱۰۰/۰= p )، پروتئین واکنشی C (۰۰۱/۰= p ) در زنان یائسه پرفشارخون همراه بود.

  نتیجه‌گیری: یک برنامه تمرین هوازی نظارت شده می تواند پرفشارخونی را بهبود بخشد و هم چنین ممکن است سطوح افزایش یافته میانجی گرهای التهابی و تنگ کننده عروقی را از طریق افزایش فراهمی زیستی نیتریک اکسید تقلیل دهد.

---

زمینه و هدف: آب چغندر استقامت و عملکرد تمرینی با شدت بالا را افزایش می­دهد. علاوه بر این، پس از مصرف مکمل آب چغندر، عملکرد تمرین تناوبی در ورزشکاران تفریحی (غیر­حرفه­ای) نیز بهبود پیدا می­کند. بنابراین، هدف از مطالعه حاضر بررسی عملکرد تمرین تناوبی شدید بر خستگی، عملکرد هوازی، بی­هوازی و غلظت نیتریت در بازیکنان فوتبال، قبل و بعد از شش روز مصرف مکمل آب چغندر بود.
 روش کار: ۴۲ بازیکن فوتبال مرد در یک مطالعه تصادفی با طرح متقاطع شرکت کردند. عملکرد دویدن تناوبی شدید با استفاده از آزمون­های Yo-Yo IR۱ و وینگیت طی دو روز ارزیابی شد. تمام آزمودنی­ها مکمل آب چغندر غنی از نیترات (۲ وعده ۷۰ میلی­لیتری در روز) یا دارونما را به مدت ۶ روز مصرف کردند که یک دوره ۷ روزه پاک­سازی بین آن­ها بود. از آزمون t مستقل برای محاسبه اختلاف بین گروه­های تحقیق استفاده شد.
یافته ­ها: در مقایسه با دارونما، ۶ روز مصرف مکمل آب چغندر توان میانگین و توان حداقل را به­طور معناداری افرایش داد و همچنین شاخص خستگی را به­طور معناداری کاهش داد (۰۵/۰ >p). عملکرد دویدن تناوبی شدید، VO­_۲max، مقادیر نیترات پلاسما نیز پس از مصرف آب چغندر در مقایسه با دارونما به­طور معناداری افزایش یافتند (۰۵/۰ >p).
نتیجه ­گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می­رسد ۶ روز مصرف مکمل آب چغندر می­تواند عملکرد هوازی و بی‌هوازی بازیکنان فوتبال تمرین کرده را بهتر می­کند.