زمینه و هدف: تولد فرزند سلامت روان خانواده را تحت تأثیر خود قرار داده و باعث بروز تغییراتی می‌شود و جهت سازگاری با این تغییرات، والدین متحمل استرس‌های زیادی خواهند شد. لذا هدف از انجام این مطالعه، اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی‌رفتاری بر سلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلالات رشدی و اختلالات رفتاری مخرب و فلج مغزی بود.
روش کار: از بین مادران دارای کودکان مبتلا به اختلالات رشدی و اختلالات رفتاری مخرب و فلج مغزی مراجعه کننده به کلینیک‌ها و مراکز بهزیستی شهر زاهدان و خصوصی ۴۸ مادر با ۱ انحراف معیار بالاتر از میانگین در افسردگی، اضطراب و استرس انتخاب شدند. نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری در دسترس، افراد انتخاب و در دو گروه آزمایش (۲۴ نفر) و کنترل (۲۴ نفر) قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیشآزمون-پسآزمون، گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۲ تا ۵/۲ ساعته تحت آموزش مدیریت استرس قرار گرفتند، در حالی که در این مدت گروه کنترل هیچ مداخلهای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیشآزمون و پسآزمون با استفاده از مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لاویبوند و لاویبوند (DASS) مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که نمرات مادران گروه آزمایش در متغیر افسردگی و اضطراب پیش آزمون در درجه شدید و در پسآزمون در درجه متوسط بودند و در متغیر استرس در پیشآزمون در درجه شدید بود که بعد از درمان به درجه خفیف کاهش پیدا کرد (۰۰۱/۰p<).
نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی درمان شناختی رفتاری، این درمان می‌تواند جزء برنامههای مداخلاتی در مادران کودکان دارای نیازهای ویژه قرار گیرد.
