زمینه و هدف : شاخص توده وزن بدن ( Body Mass Index : BMI ) یکی از متداولترین روشهای آنتروپومتریکی تشخیص چاقی است. هدف از این مطالعه بررسی حساسیت و ویژگی صدکهای BMI استاندارد ۲۰۰۰ CDC ( Center of Disease Control ۲۰۰۰ ) در تشخیص چاقی کودکان پیشدبستانی در مقایسه با چاقی واقعی بر اساس معیار شاخص چربی بدن ( Fat Mass Index FMI: ) و مقایسه وضعیت اضافه وزن و چاقی براساس دو معیار ذکر شده است.
روش کار: قد، وزن و ضخامت چین پوستی ناحیه سه سر پشت بازو در ۶۰۳ کودک پیش دبستانی شهر تهران اندازهگیری شد. از تقسیم وزن (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) BMI و از تقسیم میزان توده چربی (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) FMI کودکان محاسبه شد. BMI برابر صدک ۸۵ تا ۹۵ استاندارد مرجع ۲۰۰۰ CDC به عنوان معیار اضافه وزن و ۹۵ BMI ≥ به عنوان معیار چاقی منظور شد. همچنین، FMI بیش از صدک ۹۰ به عنوان معیار چاقی واقعی در نظر گرفته شد.
یافتهها : نتایج این مطالعه نشان داد بر اساس BMI میزان شیوع چاقی و اضافه وزن در بین کودکان پیش دبستانی به ترتیب ۱/۵ و ۸/۹ درصد بود، هرچند درصد شیوع اضافه وزن و چاقی در پسران بیشتر از دختران بود. تفاوت معنیداری بین دو جنس به لحاظ شیوع اضافه وزن و چاقی وجود نداشت (۸۳۴/۰= p ، ۲۱۱/۰= p ). همچنین، ۴۶ درصد از کودکان واقعا چاق و ۴/۰ درصد از کودکانی که بر اساس FMI چاق نبودند، با استفاده از معیار BMI چاق تشخیص داده شدند. به علاوه، با استفاده از FMI به عنوان معیار چاقی واقعی حساسیت و ویژگی صدک ۹۰ BMI در تعیین چاقی به ترتیب ۷۳ و ۴/۹۷ درصد به دست آمد.
نتیجهگیری: علیرغم داشتن ویژگی بالا، BMI حساسیت نسبتا کمی داشته و ممکن است کارایی کمی در تشخیص چاقی کودکان داشته باشد. همچنین، به نظر میرسد در مقایسه با BMI ، FMI معیار مناسبتری برای تعیین چاقی در کودکان است. با وجود این، به دلیل نبود استانداردهای مرجع دقیق در مورد FMI مطالعات بیشتر در این زمینه مورد نیاز است.
