زمینه و هدف: بر اساس تحقیقات پیشین سازگاری های هورمونی و جسمانی ناشی از تمرین تحت تاثیر نوع تمرین می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر یک دوره تمرین مقاومتی-تناوبی در مقابل مقاومتی-هوازی بر تغییرات هورمونی و عملکرد عضلانی در مردان تمرین کرده انجام شد.
روش کار: در تحقیق نیمه تجربی حاضر تعداد ۳۶ مرد تمرین کرده ساکن شهر مشهد داوطلب به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به سه گروه ۱۲ نفری ۱) تمرین مقاومتی، ۲) تمرین مقاومتی-تمرین استقامتی و ۳) تمرین مقاومتی-تمرین تناوبی بصورت تصادفی تقسیم شدند. مدت زمان مداخله تمرین هشت هفته و سه جلسه تمرین در هفته اجرا شد. برنامه تمرین مقاومتی با شدت ۸۵ درصد یک تکرار بیشینه (۳ست طی ۴ تا ۶ تکرار) بود. تمرین تناوبی که شامل تلاش های ۳۰ ثانیه ای با تمام سرعت برای ۴ تا ۶تکرار بود (دوره های استراحت ۵/۴ دقیقه ریکاوری فعال مجزا گردید) و تمرین هوازی با شدت تمرین ۷۰ درصد اکسیژن مصرفی بیشینه به مدت ۳۰ دقیقه در هر جلسه تمرینی تکمیل گردید (گروه های تمرین موازی). برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد و کلیه فرضیه ها در سطح ۰۵/۰>P آزمایش شدند.
یافته ها: افزایش تستوسترون در گروه مقاومتی نسبت به گروه های مقاومتی-تناوبی و مقاومتی-هوازی به صورت معنی داری بیشتر بود (۰۰۱/۰ >P)، ولی تفاوتی بین تغییرات تستوسترون بین دو گروه مقاومتی-تناوبی و مقاومتی-هوازی وجود نداشت (۰۵/۰<P). افزایش توان انفاری و قدرت عضلات پایین تنه در گروه تمرین مقاومتی نسبت به گروه های مقاومتی-تناوبی و مقاومتی-هوازی به صورت معنی داری بیشتر بود (۰۰۱/۰ >P)، همچنین افزایش توان انفجاری در گروه گروه مقاومتی-تناوبی نسبت به گروه مقاومتی-هوازی به صورت معنی داری بیشتر بود ۰۰۱/۰ >P) ولی تفاوتی در قدرت عضلات پایین تنه بین گروه تمرین مقاومتی و گروه مقاومتی-تناوبی مشاهده نشد (۰۵/۰<P).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تمرین مقاومتی سبب بهبود وضعیت هورمونی، عملکرد و توده عضلانی در افراد تمرین کرده می شود، اما اضافه کردن تمرین موازی (تمرین مقاومتی-تناوبی) اثر تداخل کمتری در مقایسه با تمرین مقاومتی-هوازی در سازگاری هورمونی و عملکردی دارد.