زمینه و هدف: پژوهش حاضر باهدف تدوین بسته آموزشی تسهیل و ارتقا تحول اجتماعی کودک در خانوادههای تکفرزندی بر اساس نظریه اریکسون انجام شد.
روش کار: این پژوهش بهصورت کیفی و از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه آماری شامل منابع مکتوب ازجمله کتابهای علمی نظریههای رشد بهویژه نظریه اریکسون، پایگاههای علمی معتبر خارجی و داخلی و سایر منابع مکتوب بود که طی ۱۵ سال اخیر به بحث نظریه رشد اریکسون پرداختهاند. برای انتخاب نمونه از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد. پس از جمعآوری منابع مرتبط، بلافاصله محتوای آن منابع به روش براون و کلارک (۲۰۰۶) تحلیل شد بهمنظور دستیابی به فهم محتواها، از رویکرد قیاسی (کل به جزء) و استقرائی (جزء به کل) بهطور همزمان استفادهشده است مضامینی که میتوانستندد معرف بخشهایی از متن (معمولاً یک یا چند جمله) باشند، تعیین و ثبت شدند، بهاینترتیب، عمل لیست کردن و خوشهبندی مقولهها (تمهای اصلی و فرعی) صورت گرفت؛ بهطوریکه برای هریک از متون یک جدول خلاصهسازی شده، تشکیلشد.
یافته ها: دادهها با استفاده از روش براون و کلارک (۲۰۰۶) تحلیل شدند. محتوای بستهی آموزشی شامل پرورش امید، اراده و هدف بهمنظور «تسهیل و ارتقا تحول اجتماعی کودکان» در قالب ۸ جلسه آموزشی تدوین شد. جلسات آموزشی به مدت ۸ جلسه (جلسه اول تا سوم: راهنمای عملی پرورش امید در کودکان پیشدبستانی، جلسه چهارم تا ششم: راهنمای عملی پرورش اراده در کودکان پیشدبستانی، جلسه هفتم و هشتم: راهنمای عملی پرورش هدف در کودکان پیشدبستانی)، هفتهای یکبار و هر جلسه دو ساعت، ویژه مادران باهدف «تسهیل و ارتقا تحول اجتماعی کودکان» ارائه شد تا کودکان به نیرومندهای بنیادی امید، اراده، هدفمندی و در نهایت شایستگی که همراه با رشد اجتماعی است، برسند.
نتیجه گیری: میتوان گفت که والدین بهعنوان اولین عامل اجتماعی کردن کودکان خود نقش مهمی در رشد و تحول روانشناختی و اجتماعی آنان ایفا میکنند و شیوه رفتار آنها بهطور عمدهای میتواند بر ارضاء یا بازداری نیازهای روانشناختی مؤثر باشد. کودکان نیاز به مسئولیت دارند و بایستی کارهای مختلف به آنها واگذار شود تا از سقوط آنها به درماندگی آموختهشده جلوگیری شود کودکان به انسجام و هماهنگی والدین نیاز دارند کودکان نیاز به تعلیم و تربیت دارند و این فقط مدرسه و جامعه نیست که در این مهم نقش بازی میکند بلکه والدین هم باید فعالانه در آموزش کودک مشارکت کنند. کودکان نیاز دارند که والدین تشویقشان کنند، نیاز به ارتباط با دیگران و همچنین نیاز به داشتن فرصتهایی برای رشد همهجانبه دارند؛ و رشد بهنجار اجتماعی و شناختی و نیز شکوفایی شخصیت بهنجار کودک تحت تأثیر شرایط و زمینهای است که در آن پرورش مییابد.