بهنام عسکری، حمید مهدی زاده، صفا کوماسی،
جلد ۲۵، شماره ۱۱ - ( ۱۱-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری‌های قلبی - عروقی علت اصلی مرگ و میر در ایران و سایر کشورهای جهان است. در مورد عوامل خطر و علل مرگ و میر بیماران به دنبال عمل جراحی بای پس عروق کرونر (CABG- Coronary artery bypass grafting) اتفاق‌نظر وجود ندارد و هدف مطالعه حاضر تعیین این عوامل می‌باشد.
روش کار: در مطالعه مورد شاهدی گذشته‌نگر و در فاصله زمانی ۷۸ ماهه، اطلاعات بالینی قبل و حین عمل بیماران با جراحی بای پس عروق کرونر که طی ۳۰ روز بعد از عمل فوت کرده بودند (گروه مورد، ۳۶ بیمار) با گروه شاهد به تعداد ۱۴۴ نفر از بیمارانی که به دنبال جراحی فوت نکرده بودند، ثبت و آنالیز گردید.
یافته‌ها: میزان مرگ ومیر در طی این فاصله زمانی ۲۹/۱% بود. سن بالا، جنس مؤنث، درگیری هر سه رگ کرونری، بیماری انسدادی مزمن ریوی، درگیری شریان اصلی کرونری چپ، نارسایی دریچه میترال، جراحی اورژانسی، شرایط بحرانی قبل از عمل، سطح هموگلوبین پایین، شمارش گلبول سفید خون بالا، آرتریوپاتی خارج قلبی، میانگین زمان کلامپ آئورتی بالا، هیپرتانسیون پولمونری، زمان بای پس قلبی ریوی بالا، استفاده از بالون پمپ داخل آئورتی، استفاده از اینوتروپ و استفاده از ضربان‌ساز قلبی ارتباط معنی‌داری با مرگ و میر داشتند.
نتیجه‌گیری: جراحی اورژانس در شرایط بحرانی قبل از عمل، به‌ویژه در زنان مسن با کوموربیدیتی‌های متعدد، مرگ و میر بالایی دارد. ارزیابی قبل از عمل و اصلاح عواملی مانند کم خونی، کنترل عوامل التهابی و مشکلات ریوی و کم کردن طول مدت جراحی جهت کاهش مرگ و میر بعد از جراحی کمک‌کننده خواهد بود.
