علی سبحانی فیروزآبادی، ناهید کیانمهر، امیر داودآبادی فراهانی، اعظم صامعی، انوشه حقیقی،
جلد ۲۶، شماره ۱۲ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: مشکلات اسکلتی-عضلانی از جمله محدودیت‌های حرکتی بیماران همودیالیز می‌باشد که کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در حال حاضر از سونوگرافی در ارزیابی تاندون‌های سطحی و لیگامان‌هایی که متصل به مفصل است استفاده می‌شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی و ماهیت تغییرات تاندون آشیل به عنوان نمونه‌ای از درگیری تاندونی در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی تحت همودیالیز منظم تحت معاینه سونوگرافیک و عوامل مرتبط با آن انجام شد.
روش کار: مطالعه به روش مورد شاهد میان افراد سالم و بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به بخش همودیالیز بیمارستان آموزشی درمانی رسول اکرم (ص) در مدت زمان یک سال (از فروردین ۱۳۹۶ الی فروردین ۱۳۹۷) انجام شد. ۳۰ بیمار دیالیزی و ۳۰ فرد سالم وارد مطالعه شدند. معیارهای ورود به مطالعه برای بیماران شامل موارد زیر بود: ابتلا به بیماری نارسایی پیشرفته کلیوی (ESRD) و انجام همودیالیز منظم برای حداقل ۶ ماه به صورت سه بار در هفته و در هر جلسه ۴ ساعت. در صورت وجود موارد زیر بیمار از مطالعه خارج گردید: بیماری التهابی سیستمیک مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتو سیستماتیک به عنوان علت نارسایی کلیه، ترومای قبلی و شکستگی استخوان، بیماری TB. گروه کنترل از میان افراد سالم داوطلب انتخاب شدند. ارزیابی سونوگرافیک با استفاده از پروب‌هایی با اسکنر‌های پویا و Linear array با فرکانس ۱۲ مگاهرتز انجام گردید.
یافته‌ها: در سونوگرافی تاندون در بیماران ضخامت و مساحت مدیال و پروگزیمال آشیل راست و چپ مورد بررسی قرار گرفته و در دو گروه با یکدیگر مقایسه شد. شاخص‌های اولتراسونیک قسمت‌های مختلف تاندون آشیل در تمام قسمت‌ها در گروه بیماران از گروه افراد سالم بالاتر بود. البته این تفاوت تنها در بخش مساحت پروگزیمال آشیل چپ از نظر آماری معنی‌دار بود. همچنین به‌طور کلی شاخص‌های الاستوگرافی تاندون آشیل راست و چپ در گروه بیماران از گروه افراد سالم پایین‌تر بود. ارتباطی بین میانگین الاستوگرافی تاندون آشیل راست و چپ با سن و PTH در گروه‌های شرکت کننده وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: در نهایت یافته‌های بدست آمده از مطالعه نشان داد که در گروه بیماران ضخامت و سطح مقطع تاندون آشیل راست و چپ بالاتر از گروه کنترل بود. همچنین بررسی شاخص‌های الاستوگرافی نشان دهنده کاهش الاستیسیته تاندون در بیماران دیالیزی نسبت به افراد سالم بود.
