دکتر مهناز صاحب جمعی، دکتر بیتا روحانی، دکتر جلیل مومن بیت اللهی، دکتر آرش منصوریان، دکتر مریم خلیلی، دکتر فرشته بقایی، دکتر احمدرضا شمشیری،
جلد ۲۰، شماره ۱۰۷ - ( ۲-۱۳۹۲ )
زمینه و هدف : لیکن پلان دهانی یک بیماری التهابی مزمن اپیتلیوم سنگفرشی مطبق می باشد که عامل آن ناشناخته است. این ضایعه به صورت ترکیبی از انواع بالینی ﺗظاهر مینماید. از آنجایی که در مورد ضرورت انجام بیوپسی در انواع مختلف لیکن پلان دهانی اتفاق نظر وجود ندارد، لذا بررسی تطابق تشخیص بالینی با هیستوپاتولوژیک و ضرورت انجام بیوپسی در این ضایعات می تواند تا حدی راه گشای این مسئله باشد .
روش کار : در این مطالعه مقطعی- توصیفی، پرونده ۱۶۲ بیمار با تشخیص بالینی لیکن پلان دهانی در بخش بیماریهای دهان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران از سال ۱۳۸۱ ﺗﺎ ۱۳۸۷ مورد بررسی قرار گرفت. این پرونده ها بر اساس نتایج تشخیص هیستوپاتولوژیک به سه گروه لیکن پلان دهانی (Oral Lichen Planus-OLP) ، ضایعه لیکنوئید دهانی (Oral Lichenoid Lesion -OLL) ، و یا سایر ضایعات (کراتوز غیراختصاصی، SCC و ...) تقسیم شدند .
یافته ها: از بین بیماران مورد مطالعه، ۲۵ نفراز نظر بالینی تنها دارای ضایعه کراتوتیک بودند، در حالی که ۱۳۷ نفر مبتلا به سایر انواع بالینی OLP (آتروفیک، اروزیو و ...) بودند. طیف سنی بیماران ۱۹ ﺗﺎ ۷۷ سال بود (با میانگین سنی ۱۳,۶۹±۴۸.۸۵) . ۶۰.۵ درصد بیماران، زن و ۳۹.۵ درصد، مرد بودند. در ۱۲۳ نفر از بیماران، تشخیص هیستوپاتولوژیک OLP بود و از ۳۹ نفر باقیمانده، ۱۱ نفر دارای تشخیص OLL و ۲۸ نفر سایر ضایعات بودند. از ۱۲۳ نفر با تشخیص OLP ، ۱۰ نفر تغییرات دیسپلاستیک را نشان دادند.
نتیجه گیری : با توجه به کفایت معیارهای تشخیص بالینی و به ویژه اینکه در مورد ضایعات کراتوتیک هیچ موردی از تغییرات بدخیمی مشاهده نشد، به نظر می رسد که بر اساس این تحقیق بتوان به تشخیص بالینی اکتفا نمود، در حالی که نمونه برداری از ضایعات آتروفیک - اروزیو به دلیل احتمال وجود تغییرات بدخیمی ضروری به نظر می رسد.