زمینه و هدف : کوفتگی عضلانی تاخیری ( Delayed onset muscle soreness ( DOMS ) تجربهای معمول و شایع پس از انجام فعالیت های غیرمعمول (به خصوص تمرین های برونگرا) است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر مصرف کوتاه مدت مکمل کوآنزیم Q۱۰ ، بر کوفتگی عضلانی تاخیری پسران ورزشکار و غیرورزشکار ۱۵ تا ۱۷ سال بود.
روش کار: بیست نفر پسر ورزشکار و غیرورزشکار که تا شش ماه قبل سابقه کوفتگی عضلانی نداشتند، به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و به دو گروه ۱۰ نفره ورزشکار و غیرورزشکار طبقه بندی شدند. برنامه فعالیت بدنی برای ایجاد DOMS ، ۷۰ انقباض جلوبازو بود . مدت زمان هر انقباض ۳ ثانیه و بین هر دو انقباض ۱۰ ثانیه استراحت منظور شد. همچنین مدت یک دقیقه استراحت بین هر ۱۰ انقباض لحاظ گردید. متغیرهای وابسته لاکتات دهیدروژناز ( Lactate dehydrogenase ( LDH ) و کراتین کیناز Creatine Kinase ( CK ) در روز مبنا (قبل از تمرین کوفتگی) و ۴۸ ساعت پس از تمرین کوفتگی اندازه گیری شدند. برای تجزیه تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر ( ANOVA with repeated measure ) در سطح اطمینان ۰۵ / ۰ p≤ استفاده شد.
یافتهها: تشخیص کوفتگی تاخیری از طریق اندازه گیری تغییرات بیوشیمیایی آنزیم های مورد نظر و معیارهای ذهنی (قدرت عضله، خستگی عضلانی، درد و سوزش عضلانی) مورد بررسی قرار گرفت. بررسی های آماری نشان داد که در سطح LDH و CK گروه ورزشکار و غیرورزشکار تغییر معنی داری به وجود نیامد (۰۵ / ۰ p≤ ). اما با پایش شفاهی هر دو گروه مشخص شد که مصرف کوتاه مدت مکمل کوآنزیم Q۱۰ منجر به کاهش درد، سوزش عضلانی و خستگی عضلانی شده است.
نتیجهگیری: مصرف کوتاه مدت مکمل CoQ۱۰ منجر به کاهش سطح نشانگرهای اصلی حاصل از کوفتگی عضلانی تاخیری و کاهش خستگی و درد عضلانی شد، اما این کاهش معنادار نبود.